Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Uluslararası Milli Mücadelede Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu’nda tarihsel akış içerisinde Kocaeli’ndeki ulaşım ve ekonomik faaliyetler ele alındı. Çoban Mustafa Paşa Salonunda gerçekleşen oturumda Selçuk Üniversitesi’nden Doç. Dr. Cemal Çetin Yollar Başında Bir Durak: Gebze Menzilhânesi (XVIII. Yüzyıl), Sakarya Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mustafa Sarı İzmit-Ereğli Demiryolu Projesi Meselesi, Sinop Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Cenk Demir New York’tan Anadolu’ya Amerikan Yardımlarının Sevkiyat Merkezi: Derince Limanı ve Dumlupınar Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Arif Kolay 19. Yüzyıl Ortalarında İzmid Kazası, Kuloğlu, Hacı Mahmud, Veyisli ve Osman Beyefendi Çiftlikleri’nin Sosyo Ekonomik Durumu konularında sunum yaptı. Osmanlı döneminde ulakların haberleşme açısından önemli bir yere sahip olduğunu belirten Doç. Dr. Cemal Çetin, “Anadolu’dan gelişte, İstanbul’a giden ulaklar Gebze’deki menzilhaneyi yoğun olarak kullanıyorlardı” dedi. 

“GEBZE MENZİLHANESİ EN YOĞUN MENZİLHANELERDEN BİRİYDİ”

Selçuk Üniversitesi’nden Doç. Dr. Cemal Çetin, “Osmanlı Devletinde görevli memurların yolculuklarında kalmaları için oluşturulan yapılara menzilhane denilmektedir. Bu yapılar genel olarak anayollar, önemli mevkilerde inşa edilmektedir. Menzilhaneler kamu görevleri için kullanılmaktadır. Gebze Menzilhanesi, Üsküdar Menzilhanesine bağlı olarak hizmet vermiştir. Gebze, Osmanlı yol sistemine göre oldukça stratejik bir konumdadır. Anadolu’dan gelen ulak için İstanbul’a geçmeden önceki son menzilhanedir. Özel durumundan dolayı en yoğun ve bütçesi yüksek olan menzilhanelerden birisidir. Gebze Menzilhanesi’nden geçiş en çok Üsküdar ve İzmit-İznik yönüne doğru olduğu görülmektedir. Menzilhane genel olarak tek bir kişi tarafından bazen de iki kişi tarafından idare edildiği görülmektedir” şeklinde konuştu.

 DERİNCE LİMANININ STRATEJİK ÖNEMİ

Sinop Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Cenk Demir, “1915 yılından itibaren faaliyetlerine başlayan Amerikan Yakın Doğu Heyeti, Anadolu’ya Amerikan halkının ve diğer teknik malzemelerinin getirilmesini organize etmiştir. Bu heyetin yardımları demiryoluna ve İstanbul’a yakınlığından dolayı Derince Limanı tercih edilmiştir. Şubat 1919 yılında Derince Limanına gelen ilk iki yardım gemilerinde 100 kamyon, 36 otomobili, 15 ambulans, yüksek miktarda kumaş, süt tozu ve diğer yiyecek yardımları getirilmiştir. Bu yardımlar Anadolu’ya, Suriye’ye ve Kafkasya’ya gönderilmiştir” dedi.