banner1001

Hizmet Tespit Davası Nedir?

Yasalarda kabul edilen birçok sigorta şekli bulunmaktadır. Bunlardan birçoğu ise özel sigorta olarak karşımıza çıkmaktadır. Özel sigortalarda kişiler, istediği ve hizmet almak istediği sigorta kolunda faaliyet veren herhangi bir sigorta şirketinden hizmet alabilir. Kişiler bu sigorta hizmetini almak için zorlanamazlar. Ancak Özel Sigortalardan kendini bu yönüyle ayıran Sosyal sigortalar ise zorunludur.

Esasında bu yazımızda Sosyal Sigortaların tespiti hususunda duracağımızı belirtmekte fayda olduğu kanaatindeyim.

Hizmet tespit davası 5510 Sayılı Kanun’a göre sigortalı sayılan işlerde çalışan işçilerinin işverence işe giriş bildiriminde bulunmadığı ve Kurumca da tespit edilmediği veya işverence primlerin eksik yatırılması durumunda açılan tespit mahiyetinde bir davadır.

Hizmet Tespit Davası Şartları ve Yasal Dayanağı

Hizmet tespit davası yasal dayanağını 31/05/2006 kabul tarihli 5510 Sayılı kanundan almaktadır. Hizmet Tespiti davası daha önceleri ise 1964 tarihli 506 Sayılı kanunun 79. Maddesinde düzenlenmiştir. Ancak bu kanun yukarıda belirtilen kanun ile yürürlükten kaldırılmıştır.

5510 Sayılı Kanun’un 86. Maddesi Şöyledir: “Aylık prim ve hizmet belgesi işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde iş mahkemesine başvurarak, alacakları ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.” hükmü yer almakta olup, hizmet tespit davaları, yasal dayanağını bu maddeden almaktadır.

Kanun Metininden de anlaşılacağı üzere; hizmet tespit davası açacak olan işçinin işveren ile arasında öncelikle hizmet akdi olması gerekmektedir. Dolayısıyla eser veya vekâlet sözleşmesi ile yapılan çalışmalar dolayısıyla hizmetin tespiti istenemez.

Ayrıca, aylık prim ve hizmet belgesinin işverence kuruma verilmemiş veya eksik verilmiş olması gerektiği de aşikârdır. İşveren primleri gerçek maaş üzerinden süresinde bildirmiş ise hizmet tespit davası açılamaz.

Yine bu hak kişiye sıkı sıkıya bağlı, vazgeçilmesi mümkün olmayan bir hak ve dolayısıyla bir yükümlülüktür. Vazgeçilmez olması dolayısıyla işçi ile işveren arasında sigortanın kuruma bildirilmeyeceği yönünde yapılan yazılı ve sözlü sözleşmeler geçerli değildir. Kişinin sigortalı olmasında tercih hakkı yoktur. Hizmet akdinin başlaması ile sigortalılıkta başlayacaktır. Dolayısıyla işverence kuruma bildirilmemiş olması kişinin sigortalılık durumunu etkilemeyecektir. Hatta bu kişi diğer sigortalıların faydalandığı tüm haklardan faydalanabilecektirler.

Hak Düşürücü Süre Var mıdır?

Birçok hukuki kurumda olduğu gibi hizmet tespiti davasında da hak düşürücü süre vardır. Bu süre eski kanun olan 506 Sayılı kanun döneminde 10 yıl iken yine eski kanun döneninde (01/06/1994) 5 yıla indirilmiştir. Yeni kanun yani 5510 Sayılı kanunda da bu süre muhafaza edilmiştir. Dolayısıyla hizmet tespiti davası açmak için hizmet akdinin bittiği tarihten sonra kişilerin 5 yıllık süresi vardır. Belirlenen süreden sonra kişilerin dava hakkı ortadan kalkacaktır.

Hangi Mahkemede açılacak?

Hizmet tespit davası hizmet akdinden kaynaklandığı için İş Mahkemesinde açılacaktır. Eski kanun döneminde kanunda bir düzenleme yok iken yeni kanunda davanın İŞ Mahkemesinde açılacağı kanunda belirtilmiştir.

Hizmetin Tespiti Nasıl Yapılıyor?

Yukarıdaki şartlar mevcut ise, artık davanızı ispat aşamasına geçebilirsiniz. Davanızı her türlü delille ispat edebilirsiniz. Hizmet Tespit davası kamu düzenine ilişkin olduğu için Mahkemece re’sen de araştırma yapılacaktır. Mahkemece; çalıştığınız döneme ilişkin işverenin bordrolu işçilerin dökümü kurumdan istenecektir. Mahkemece resen seçilecek tanıklarda bordro tanığı olarak dinlenebilecektir.

Özellikle sizinle aynı dönemde çalışmış olan işçilerin tanıklığı çok önemlidir. Yargıtay bordro tanıklarının dinlenmesini bordro tanığı yok ise iş yerine komşu işçilerin dinlenmesini ve sonradan düzenlenmesi mümkün olmayan yazılı evrakların incelenmesi neticesinde hüküm tesis edilmesinin hukuka uygun olacağı kanaatindedir.

Sonuç İtibariyle…

Yukarıdaki şartlara haiz olarak açtığınız davanızı delilleriniz ile ispat ettiğiniz takdirde, işverence eksik yatırılmış günlere ilişkin hizmetiniz kurumca tamamlanacaktır.

banner983
Misafir Avatar
İsminiz
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×

banner376

banner375

banner377

banner981

banner934