banner1006

Rusya’nın ilhak ettiği Kırım'dan haberimiz var mı? Dilde, fikirde, işte birlik fikrinin savunucusu İsmail Gaspıralı'nın ülkesi Kırım, Türk Turistlere açılmalı. Bahçesaray, Sivastopol, Akyar, Gözleye, Yalta, Sudak, Eski Kırım ve daha bir çok tarih ve kültür şehriniz Tatarların ülkesi ve ana vatanı Kırımla ilgili yıllar önce www.iktav.com

 olarak hazırladığımız Kırım belgeseli başta TGRT Belgesel TV olmak üzere birçok TV kanalında yayınlanıyor www.devrialem.tv

'de yayınlanan belgeseli sizlerle paylaşıyor yorumlarınızı bekliyoruz.

https://m.youtube.com/watch?v=50qpD-HjcjA

 Kırım, Karadenizin karşı yakasında önemli bir kültür coğrafyamız. Kırım tatarlarının ana vatanı. Tatarlar deyince Karadeniz’in karşı tarafını, İdil boylarını, kazan’ı hatta Sibirya’ya kadar olan coğrafyada Kıpçak Türklerinin yaşadığı coğrafya olarak bilmekteyiz.

 1552 yılına kadar Rusya ve Sovyet bölgesini kontrol eden tatarlar, Kültür ve Medeniyet tarihimizde önemli izler bırakmışlardır. Biz Tatarlar deyince aklımıza sadece Kırım gelir. Kırım, Tataristan Coğrafyasını sadece küçük bir parçasıdır. Bir çok boy ve bölgeye ayrılman tatarların tarihiyle ilgili geçtiğimiz yıl Tataristan’da ondan önceki yıl da Kırım Coğrafyası’nda araştırmalar yapıp belgeseller çektim.

2006 YILINDA KIRIM’A GİTMİŞTİM

Kırım’a ilk kez Eylül 2006 yılında gittiğimizde önemli araştırmalar yapmıştık. Araştırmacı Gazeteci ve  Devr-i Alem  tv program yapımcısı olarak, Kırım´da yaşanan Tatar soykırım, sürgün  ve Rus  mezaliminin belgeselini  çektim. Rusların Karadeniz filosunun üssü   Sivastopol, Akyar körfezini, Kırım Savaşı’nın canlandırıldığı panoroma müzesi, Türk şehitliği, Kökgöz Köyü, Kırım Hanlığı’nın başkenti Bahçesaray’daki Han Sarayı, Zincirli Medrese ve ünlü Türk aydını gazeteci Gaspıralı İsmail Bey Müzesi’nde araştırmalar yaptım.

 Kırım´da, Akmescit, Karasubazar, Osmanlı´nın  Sancak merkezi Kefe ve Sudak  bölgelerindeki Osmanlı ve Tatar tarihi   eserlerinin belgeselini çektis. Eski sovyetlerin ünlü tatil beldesi Yalta’daki dünyanın paylaşıldığı Yalta Konferansı’nın yapıldığı Livadiye Sarayı’nı gezerek.Tatar Milli meclis başkanı Mustafa Cemil Kırımoğlu ile görüşüp Gözleve’de Tarih Müzesi, Tatarhan Camisi ile   Fatih Sultan Mehmet´in heykelinin bulunduğu Gözleve Kahramanlar meydanının belgeselini çektim.

TATAR HANLARI VE OSMANLI MEDENİYETİNDE KIRIM

 Kırım tarihimiz için çok önemli ibret ve ders alınacak olaylara sahne olmuş bir yer.  Rus çarlığını uzun yıllar idare eden Kırım hanları Osmanlı ile birleştikten sonra  çok  önemli hizmetler yapmışlar. Rusların sıcak denizlere inmesini önlemişlerdi. Kırım hanlarının Viyana seferine   yardım etmemeleri üzerine bozgun yaşanmıştı. Kırım gerçekten çok muhteşem bir yer. Uçağımız Karadeniz’in karşı tarafına geçtiğinde    yemyeşil ovalar ve ağaç denizi üstünde uçtu.

Viyana seferlerine destek olmayan Kırım hanlığı çok ağır bedel ödemiş, kaderin cilvesi Osmanlı´da ilk toprak kaybı Kırım´da  yaşanmıştı. Kırım savaşları Osmanlı’ya  borç vermek isteyen İngilizler  tarafından çıkartılmış ve  Osmanlı dış borç alarak ilk savaşı Kırım´da yapmış ve  bu savaşı kaybetmişti.

KIRIM SAVAŞLARI´NIN YIKIMI

Tarihimizde büyük yıkımlar olmuştu. 17 yüzyıldan itibaren Kırım savaşları olarak tarihe  geçen ve  en dehşetlisi 1853´de yaşanan  Kırım savaşları ile ilgili yazılacak çok şey var. Biz bu savaşları Kırım´da  araştırıp, Savaşların yapıldığı yerlerdeki şehitliklerimizi ziyaret edip Fatihalar okuduk.

Her dönemi bir çok  önemli olaya sahne olan Kırım tarihi ve  Kırımla ilgili araştırma yapmak üzere Kırım’a gittik. Rusların uyguladığı Tatar Soykırımını belgeselleştirip kayıt altına aldık. Tatar sürgününü yaşayanlarla  görüşüp araştırma yaptık. Rusların Karadeniz filosunun üssünün bulunduğu Akyar körfezi, Akyar’da Kırım Savaşı’nın canlandırıldığı panoroma müzesi, Kökgöz Köyü, Kırım Hanlığı’nın başkenti Bahçesaray’da Tatar Elhamması olarak bilinen Han Sarayı, Zincirli Medrese ve ünlü Türk aydını gazeteci Gaspıralı İsmail Bey Müzesi’ni gördük.

TÜRKİYE´DE YAŞAYAN TATARLARIN KIRIM’DAN HABERİ VAR MI?

Türkiye´de bugün 2 milyona yakın Tatar Türkü yaşamakta. Gebze´de bir mahalleye bile adını veren Tatarlar ve Kırımla ilgili  yeterli araştırma yok. Kırım´ın Karasubazar’da yaşayan Tatar halkı ile tanışıp, Eski Kırım’da Özbekhan Camisini, Kefe’de Baybarshan Camii’nin ziyaret edip Sudak Kalesi ve şehrini gezdik.

 

   Eski sovyetlerin ünlü tatil beldesi Yalta’ya gidip İkinci Cihan Harbi sonrası dünyanın paylaşıldığı ünlü Yalta konferansının yapıldığı bu şehrin belgesel çekimlerinin ardından Yalta Konferansı’nın gerçekleştiği Livadiye Sarayı’nın gezerek iki kutuplu dünya ve soğuk savaş yıllarını hatırlamaya çalıştık

 Tatarların efsanevi lideri Tatar Milli meclis başkanı Mustafa Cemil Kırımoğlu ile görüşüp, Gözleve’de Tarih Müzesini gezdikden sonra, Mimar Sinan’ın Osmanlı coğrafyasının en kuzeydeki Osmanlı  mimarisi ile yapılan tarihi eseri Tatar Han Cuma Camii’nin ve Mevlevi Tekkesi’nin belgesellerini çekerek tarihe ve zamana not düştük.

  KIRIMDAKİ  ŞEHİRLERİN   ADLARINI  RUSLAR NEDEN DEĞİŞTİRDİ?

Kırım’ı Rusya’nın bir parçası haline getiren Çarlık, buraya verdiği özel önem gereği, büyük yatırımlara girişti. Küçük bir kıyı kasabası olan Akyar, Sivastopol adıyla büyük bir limana dönüştü ve Rus ileri gelenleri için kıyılarda yazlık saraylar inşa edildi. Hepsi de Tatar yerleşimi olan kentlerin ve kasabaların adları da değiştirildi. O zamanlar, tüm Batı yakasında olduğu gibi Rusya’da da Yunan hayranlığı ve Kırım’ın eski Yunan’ın bir parçası olduğu iddia ediyordu. Ruslar bu hayali kökene dayanarak Akmescit´i “fayda şehri” anlamında Yunanca kökten gelen . Simferopol, Gözleve’ye Mihridates Eupator’a izafeten .  Toriya, Kefe’ye “Theodos fiehri” karşılığı olarak Ferahiye. Akyar’a da “muhteşem şehir” anlamında Sivastopol dediler. Amaç Kırım’ın ve kentlerinin Türk kimliğini  silmekti. Nitekim sadece  şehirlerin  isimleri değiştirmekle kalmadılar, sarayları, hanları, camileri de yıktılar.

 

banner983
Misafir Avatar
İsminiz
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×

banner376

banner375

banner377

banner981

banner934