Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği tarafından aylık olarak yayımlanan Dil ve Edebiyat dergisi, Eylül sayısında bilim insanı ve filozof Farabî’ye dair özel bir dosyayla geldi. UNESCO’nun 2020’yi “Farabî Yılı” ilan etmesi üzerine büyük İslâm düşünürüne geniş yer veren sayıda, Farabî’nin eserleri ışığında geçmişte günümüze uzanan düşünce, bilim, sanat ve mimari alanındaki görüşlerine yer veren ve dil meselesine olan yaklaşımlarını kapsamlı olarak değerlendiren makale ve denemeler bulunuyor.

 

FARABÎ DOSYASI

Üzeyir İlbak, “Farabî Yılı ve Düşünmeye Çağrı” başlıklı giriş yazısında günümüzde Müslümanların Farabî algısı üzerinden UNESCO’nun Farabî’ye yaklaşımının temellerine iniyor. İlbak, “Felsefî Mirasımız, Düşünmek ve Kaybettiklerimiz” isimli denemesinde, “Yaşadığımız zaman aralığından tevarüs eden mirasa baktığımızda tek bir gelenekten söz etmenin imkânsız olduğunu görüyoruz. Kütüphaneler dolusu gelenek yüklü verilerden ne kadarı sahih ve sadra şifadır? Bunu kim, hangi birikimle ayıklayacak?” tespitiyle İslam coğrafyasındaki fikir dalgalanmalarına, Farabî ve onun çizgisindeki düşünürlere dair değerlendirmelerde bulunuyor.

Mehmet Bayrakdar, “Farabî’nin ‘Şiir Sanatının Kanunları’ Adlı Risalesi” başlıklı yazısıyla ilgili eser üzerinden Farabî’nin şiire bakışını aktarıyor, bu bakış üzerinden Aristo ile benzeştiği ve ayrıştığı noktaları vurguluyor. Lütfü Bergen, “Farabî’nin ‘İnsanın gayesi, mutluluktur, saadettir, dünyaya gelişi ile varoluşu buna dayanır’ görüşünü akılla ilgili olarak değerlendirmek gerekir. Akıl gerçek mutluluğu ve iyiliği idrak etme gücüne sahip olduğu gibi, mutlâk hakikat de değişmezlik karakterine sahiptir.” dediği “Farabî’nin Ahlâk Sistemi Olarak Şehir” makalesinde, düşünürün mekân bağlamında topluma bakışına dair tespitler ortaya koyuyor. Zübeyir Saltuklu, “İkinci Öğretmen Ebu Nasr El-Farabî Et-Türkî” yazısında Farabî’nin hayattaki duruşundan yola çıkarak ahlâk meselesine bakışını irdeliyor. Selami Şimşek, “Farabî ve Tasavvuf” makalesinde Farabî’nin tasavvufla yakın ilişkisini değerlendiriyor. Ahmet Feyzi, “Mûsikî Dünyasının Muallim-i Evveli ‘Farabî”, Hakan Hadi Kadıoğlu “Farabî: Dil İlmi”, Tanju Toka, “Farabî: Bir İslam Filozofunun Entelektüel Portresi” makaleleriyle; Muhittin Şimşek “Yükseköğretim, Mahiyeti ve Farabî Değişim Programı” isimli denemesiyle özel dosyaya katkı sunuyor.

Hasan Suver, Kadir Ünal, Murat Ertaş, İlhan Kurt, Sinem Azade, Sıdıka Zeynep Bozkuş, Elif Merve Kabadayı, Furkan Güreci şiirleriyle; Nimet Yıldırım ve Zafer Acar makaleleriyle, Serpil Tuncer ve Musa Yaşaroğlu hikâyeleriyle Dil ve Edebiyat’ın Eylül sayısında.