Osmanlı’nın Eflak Bölgesi Romanya’ya Veda Ediyoruz

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

20 Haziran 2019, 10:01

Romanya’nın başkenti Bükreş’ten bir zamanlar Osmanlı’nın Eflak Bölgesi olarak bilinen Romanya’ya veda ederek, Osmanlıca adı Yer göğü olan Gorgia şehrinden Tuna nehri üzeri den Bulgaristan’ın Rusçuk kentine geçeceğiz. Bükreş’ten Gorgia (Yer göğü) şehrine 75 km mesafe var yem yeşil bereketli ovalardan geçiyoruz. Yer göğü şehrinin Osmanlı kültür tarihinde çok önemli yeri var. Biz Bükreş’e veda edip Bulgaristan’a giderken İnkılap yayınlarından 1999 yılında çıkan Osmanlı Tarih sözlüğünden yararlanarak hazırladığımız Osmanlı’nın Eflak Bölgesi Romanya bilgi notunu sizlerle paylaşıyorum OSMANLI’NIN EFLAK BÖLGESİ:ROMANYA Efiâk: 1462-1878 yılları arasında 416 yıl Osmanlı yönetiminde kalmış Romanya'daki Karpat dağları ile Tuna nehri arasında bir bölge. Bu adı Türkler vermiştir. "Memleketeyn" (iki memleket) adı anılan Eflâk-Boğdan adlı iki bölgeden biridir. Fatih Mehmed tarafından alınmış, Berlin barışı ile doğan Romanya'ya bırakılmıştır. Bir prenslik, yani "Eyâlatı Mümtaze" (imtiyazlı il) olarak yönetilmiştir. Prensleri (voyvodaları) padişah tarafından atanır veya azledilirdi. Halkına Osmanlılar tarafından "Ulah" denirdi. Eflâk Seferi (1462): Eflâk'ın Kazıklı voyvodası III. Vlad'ın Bulgaristan'a girip yağmalaması ile Yunus ve Hamza Beyleri şehit etmesi yüzünden Fatih Mehmed'in Eflâk'e açtığı sefer. Eflâk yapılan bu sefer ile Osmanlı idaresine girdi. III. Vlad da Macaristan'a kaçtı. Bükreş Barışı (1772): Osmanlılarla Ruslar arasında Bükreş'te yapılan barış. Reisülküttap Abdülrezzak Bahir Osmanlıların baş delegesi idi. Bu barışa göre Kırım'ın bağımsızlığı yerine Kırım hanı ve kadısının Osmanlılar tarafından tayin edilmesi, hutbelerde halife olarak Osmanlı padişahı adının okunması şartı ve içişlerinde serbest olması, Kabartay'ın Rusya'ya verilmesi, Kırım hanlarının serbest seçimle başa geçmeleri, Gürcistan'da alınan yerlerin Osmanlılara verilmesi gibi konularda karara varıldı. Rus gemilerinin Karadeniz ve Akdeniz'de serbestçe dolaşmaları kabul edilmedi. Bu ikinci görüşmedeki kararlar da Osmanlılar tarafından kabul edilmeyince bir sonuca varılamadı. Bükreş Barışı (28.5.1812): Osmanlılarla Ruslar arasında 6 yıldır süren savaşa son veren barış. Sadaret Kethüdası S. Galip Efendi Osmanlıların baş delegesi idi. Bu barışa göre dostluğun kurulması, savaşta uygunsuz iş görenlerin affı, eski anlaşmaların devamı, Prut-Tuna nehirlerinin hudut olması, Memleketeyn (Eflâk-Boğdan)in evvelki şartlarla Osmanlılara iadesi, Anadolu'daki hudutun aynı kalması, Rusya'ya bırakılan Bucak'taki Müslüman halkın isterlerse Osmanlı ülkesine göç etmeleri, ayaklanan Sırpların cezalandırılmamaları, esirlerin iadesi, iki taraf tüccarının savaştan önceki alacaklarının halledilmesi, barıştan sonra Osmanlı ülkesindeki Rus ordusunun çekilmeleri konusunda karara varıldı. Besarabya ve Bucak Ruslara verilmiş oldu. GORGİA ŞEHRİNDEYİZ Romanya’nın Tuna boyu Bulgar Sınır kapısındaki Yer Göğü Romence adı Gorgia Şehrinden Bulgaristan’a geçiyoruz. Romanya’dan Bulgaristan’a gitmek üzere yollardayız yem yeşil bereketli ovalardan geçiyoruz her yer ekilmiş buğday ayçiçeği şekerpancarı ve Mısır tarlaları ile ekili köy ve yerleşim çevreleri kiraz ceviz meyve bahçeleri üzüm bağları ile bir tabloyu andırıyor. Tuna nehrine yaklaştıkça bereket ve güzellik artıyor sanki yerle gök arası birleşmiş bereket ovası haline gelmiş güzellik ve yeşillikten başka bir şey gözükmüyor. Başkent Bükreş’e 65 km mesafesi olan yer göğü şehri Tuna nehrimin kenarında. Şehre yaklaştıkça güzellik ve verimlilik manzarası insana göz ve gönül ziyafeti sunuyor. Yer göğü şehrinin Osmanlı tarihinde çok önemli yeri var.Tuna boylarında ve Yer göğü şehrinde asırlarca devam eden Osmanlı medeniyetinin ihtişamlı tarihini düşünerek yolumuza devam ediyoruz.