EVLİYA ÇELEBİNİN KALEMİNDEN POÇİTEL

28 Aralık 2025 Pazar 09:55

https://www.facebook.com/share/v/1Cd34pSYWi/?mibextid=wwXIfr

https://www.facebook.com/share/v/1A5PTKL8cQ/?mibextid=wwXIfr

965’te (1558) Osmanlılar, Gabela’da Seddülislâm adını verdikleri güçlü bir kale inşa ettiler. Bu kale Venedik topraklarından gelen askerî grupları ve özellikle kendilerinden korkulan Uskoklar’ı Poçitel’e ve Mostar’a baskı yapmaktan alıkoydu. Poçitel’in XVI. yüzyıldaki sivil nüfusuna ait bir bilgiye o döneme ait Hersek tahrir kayıtlarındaki eksiklikler sebebiyle ulaşılamamaktadır. Bununla birlikte başka bazı bilgiler mevcuttur. 970 (1562-63) yılında Mûsâ oğlu Hacı Ali adında bir kişi burada oldukça âbidevî kubbeli ve kurşun kaplı küçük bir cami inşa ettirdi. Bu cami günümüzde bile Bosna’daki en iyi Osmanlı mimari örneklerinden sayılır. Girişin üzerindeki orijinal Arapça kitâbede isimler ve tarihler yazılıdır. Caminin içerisi 9,60 × 9,60 metrelik bir alana sahiptir ve 100 ile 110 kişi kadar alır. Camide genellikle yetişkin erkekler namaz kıldığından bu rakam kasabanın nüfusu hakkında bir fikir verebilir. Hacı Ali’nin yakın akrabası olan Ömer Ağa camiye kalenin aşağısında Neretva ırmağının yatağına yakın bölüme bir imaret ekledi. Bu imarette sabah ve akşam ekmek ve çorba dağıtılıyordu. Evliya Çelebi’nin belirttiğine göre cumaları pilâv ve zerdenin yanında yahni de çıkıyordu.

Bir İtalyan casusunun 1626 tarihli raporunda Poçitel’de 300 kadar evin olduğu belirtilir. Bu rakam Poçitel’in XVI. yüzyılın ortalarından itibaren küçük bir kasabaya dönüştüğünü gösterir. Poçitel’i 1664’te ziyaret eden Evliya Çelebi kasabayı ayrıntılı biçimde tipik bir İslâm şehri gibi tarif eder, ancak yanlış olarak fethini Fâtih Sultan Mehmed döneminde yaşamış Üsküplü Koca Mustafa Paşa’ya bağlar. Poçitel’in önemli İslâmî yapılarını Vezîriâzam Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın adamı İbrâhim Kethüdâ’ya (Şişman İbrâhim Paşa) borçlu olduğunu da söyler. Poçitel’de doğan İbrâhim’in annesi Evliya Çelebi kasabaya geldiğinde hayatta idi. İbrâhim Kethüdâ kasabada bir medrese, bir han, bir saat kulesi, sıbyan mektebi ve nehrin aşağısında bir hamam yaptırdı. Onun yaptırdığı binalar bugün ayaktadır. Evliya Çelebi ayrıca Poçitel’de bahçe içerisinde yer alan, çatıları kayağan taşından 150 kadar taş evin mevcut olduğunu yazar. Sadece 3,25 hektarlık bir alana kurulmuş olan kasaba için bu rakam 1626 tarihli casus raporundakinden daha gerçekçi görünür. Kalede ise 150 kişilik bir garnizon vardır ve kale muhafızlarının sayısı önceki rakamlara göre iki katına çıksa da burası fizikî açıdan hâlâ küçüktür.

( Kaynak https://islamansiklopedisi.org.tr/pocitel )

POÇİTEL KÖYÜ

Bosna Hersek’in şehirleri arasında; Neretva Nehri kıyısında enfes manzaralara pencere aralamakta surlarla çevrili Poçitel köyü; tarihi ve kültürel zenginlikleri yanı sıra el değmemiş bakir doğal güzellikleri ile de Balkanlarda eşsiz bir seyahat rotası çizmektedir. Yemyeşil ormanların içerisinde karşısına Neretva Nehri’nin masmavi buz gibi akan kristal renkli sularını almış; muazzam ötesi kartpostallık manzaralar içerisinde doğa ve tarihle baş başa olmak isteyenlerin aradığı şehirdir.

Sizlerde Osmanlı Döneminden kalma tarihi yapılara, hamamlara, medreselere, köye özgü taş evlere ve hikâyesi Orta çağa uzanmakta mimari yapılara ev sahipliği yapmakta; köklü tarihi zenginlikleri yanı sıra doğası ile de hayranlık uyandırmakta Poçitel köyüne vizesiz seyahat edebilirsiniz. Türk vatandaşlarından vize istemeyen ülkeler arasında Bosna Hersek’te Avrupa ülkelerine Osmanlıların ne kadar güçlü ve yenilmez bir imparatorluk olduğunu göstermek amacıyla oldukça görkemli ve ihtişamlı mimari yapıların inşa edildiği Poçitel köyü adeta açık hava sanat müzesi görüntüsüne sahiptir. Sizlerde son Osmanlı köyü; dar taş sokakları, hamamları, medreseleri, kervansarayları, evleri, camileri; turkuaz, yeşile çalan Neretva nehrine karışan yeşilin her tonuna hakim ormanlarıyla bilinenleri kadar bilinmeyenleri ile de Balkan turları arasında eşsiz gezi durağı Poçitel köyü gezisi hakkında merak edilen her konuyu sizler için yazımızda derledik.

Poçitel köyü nerede? Poçitel köyünde ne yenir? Poçitel köyüne nasıl gidilir? Türkiye’den Poçitel köyü seyahati için vize gerekli mi? Poçitel köyünde nerede kalınır? Poçitel köyünde gezip görülmesi gereken yerler? Gibi birçok konu başlığı altında Bosna Hersek ülkesinin Poçitel köyü yolculuğumuz başlasın. Keyifli okumalar…

Poçitel Köyü Gezisi

Osmanlı devletinin tüm askeri gücünü gözler önüne sermekte; tamamı taştan inşa edilmiş askeri mimari dehasının en iyi örneklerine ev sahipliği yapmakta Bosna Hersek’in köyü Poçitel, Balkan turları arasında en sevilen ve merak uyandıran popüler gezi durağıdır. Tarihi Orta Çağa dayanmakta; Bosna Hersek Kralı Kral Stephan tarafından Mostar’ın tarihi köprüsü altında akmakta Neretva Nehri kıyısında 1383’te kurulmuş Poçitel köyü; Evliya Çelebi’nin seyahatname adlı notlarında yer verdiği son Osmanlı kalesidir.

Yemyeşil doğası ve masmavi akan nehirlerin kıyısında benzersiz doğal güzelliklere kapılar aralamakta; Bosna Savaşı sırasında oldukça zarar gördüğü için UNESCO tarafından Dünyanın Tehlike Altındaki 100 Kültürel Miras Alanı listesine alınmış Poçitel köyü günümüzde hala koruma altında tutulmakta olup; eşi benzerine Balkanlarda rastlayamayacağınız bir seyahat rotası sizlere çizmekte. Türk vatandaşlarından vize istemeyen ülkeler arasında Bosna Hersek’in şehri olarak karşımıza çıkmakta Poçitel köyü

( Kaynak https://www.avruparuyasi.com.tr/blog-detay/son-osmanli-koyu-pocitel-hakkinda-merak-edilenler/391 )

(Ömer İLGEÇ)