TÜRK DÜNYASI BELGESEL FİLM FESTİVALİ VE TÜRK BELGESELCİLİK TARİHİ

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

26 Ekim 2025, 16:23

Hafta sonu Ankara’da 24 Ekim 2025 tarihinde düzenlenen Türk Dünyası Belgesel Film Festivali gala ve ödül törenine katıldım.
Festival süresince zamanı çok iyi değerlendirmeye çalıştım. Türk dünyasının çeşitli ülkelerinden gelen belgeselcilerle görüşmeler yapıp belgesel söyleşiler gerçekleştirdim.

Belgeselciliğe önem veren genç yapımcı ve yönetmenlerle görüştüm, deneyimli yönetmenlerle görüş alışverişinde bulundum.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdür Yardımcısı Sn. Kemal Uysal ile

Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türk Belgeselciliği tarihinde Eskihisar ve Osman Hamdi Bey konusunda görüş ve önerilerimi sundum.
Kocaeli Darıca’dan tanıdığım Sinema Genel Müdürü Sn. Birol Güven Bey’i Eskihisar ve Osman Hamdi Müzesi’ne davet ettim.

BELGESELCİ İSMAİL KAHRAMAN BRTV İLE BELGESEL SÖYLEŞİ

Yükseköğretim Kurumu (YÖK) bünyesinde Belgeselcilik Fakültesi veya Belgeselcilik Meslek Yüksekokulu kurulmalı ve belgeselciliğe önem verilmelidir.

Belgeselciliğin önemi konusunda, bizim Radyo TV Yönetim Kurulu Başkanı ve 30 yıllık arkadaşım Sn. Mehmet Çetinkaya ile belgesel tadında bir söyleşi gerçekleştirdik.

Söyleşiyi izlemek için:
https://www.facebook.com/share/v/17go8ugm4t/?mibextid=wwXIfr

BİZİM RADYO TV YÖNETİM KURULU BAŞKANI MEHMET ÇETINKAYA İLE BELGESELCİ İSMAİL KAHRAMAN RÖPORTAJI

MEHMET ÇETINKAYA: İletişim fakültelerinde belgesel, kısa belgesellerle ilgili bir program, bir çalışma yapılmadı.

BELGESELCİ İSMAİL KAHRAMAN: Dimi, bu çok ama çok önemli. Öncelikle böyle bir soru sorduğunuz için teşekkür ediyoruz. Geçen akşam Türk Dünyası Belgesel Film Festivali’nin Türk cumhuriyetlerinden gelen ekipleriyle birlikteydik. Türkiye’de çok sayıda üniversitemiz var; iletişim fakültelerimiz var ama maalesef iletişim fakültelerimiz içinde bir Belgeselcilik Meslek Yüksekokulu veya Belgeselcilik Fakültesi yok. Bu büyük bir eksiklik. Belgeselcilik yeni yeni gündeme gelmeye başladı.

Yediden yetmişe herkes belgesel izliyoruz, belgeseli severek izliyoruz diyor ama bir iletişim meslek yüksekokulumuz yok. Karabük Üniversitesi bünyesinde Safranbolu gibi önemli yerler var ve burada önemli belgeselcilerin hayatı var. Türkiye’de bir an önce Belgeselcilik Meslek Yüksekokulu kurulmalı. Bu anlamda, Karabük Üniversitesi İletişim Fakültesi bünyesinde Belgeselcilik Meslek Yüksekokulu kurulması için bir kampanya başlatılmasını arzu ediyorum.

Çok teşekkür ederim hocam.

MEHMET ÇETINKAYA: Bu zaten Safranbolu… Suha Arın’ın 1970’lerde TRT’de yayınlanan belgeselinde de Türkiye’ye döndüler.

BELGESELCİ İSMAİL KAHRAMAN: Belgeselin bir şehri, bir kenti değiştirdiğinin en önemli örneği Safranbolu’dur. Zira Suha Arın, Safranbolu ve zaman belgeselini 1970’li yıllarda çekiyordu. Bugün belki Safranbolu bir beton yığını hâline gelecekti, ama dünya onu tanıyacaktır. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girdi.

MEHMET ÇETINKAYA: İzleyicilerimize bir selam alalım.

BELGESELCİ İSMAİL KAHRAMAN: Ben teşekkür ediyorum Mehmet Bey. Sizlerle biz birçok dünya ülkesini de gezdik. Evet, bizim Radyo Televizyon ailesine Ankara’dan selam ve saygılar sunuyorum. Sizlere de teşekkür ediyorum.

TÜRK DÜNYASI BELGESEL FİLM FESTİVALİNDE

SİNEMA GENEL MÜDÜR YARDIMCISI KEMAL BEY’E,
OSMANLININ İLK BELGESELCİSİ VE MÜZECİSİ OSMAN HAMDİ HAKKINDA BİLGİ VERİP,
GENEL MÜDÜR BİROL GÜVEN BEY’İ GEBZE ESKİHİSAR OSMAN HAMDİ MÜZESİ’NE DAVET ETTİM.

https://www.facebook.com/share/p/1ZkHgW8o3q/?mibextid=wwXIfr

İKTAV KÜLTÜR HİZMETİ OLARAK ÇEKTİĞİMİZ

GEBZE ESKİHİSAR KÖYÜ VE OSMAN HAMDİ BELGESELİMİZ

https://www.youtube.com/watch?v=aYniiq7Up8Y

Sinema Genel Müdürü Birol Güven Bey’e Kocaeli Gebze Darıca Film Festivali’nde Eskihisar ile ilgili bilgi vermiştim.

KÜLTÜR BAKANLIĞI TARAFINDAN DÜZENLENEN

DARICA FİLM FESTİVALİNE KOCAELİ BÖLGESİ NEDEN İLGİ GÖSTERMEDİ?

Kültür Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü tarafından desteklenen Uluslararası Darıca Film Festivali ve Kısa Film Yarışması ödül töreni ile gala gösterimine; vali ve Büyükşehir Belediye Başkanı başta olmak üzere Kocaeli kamuoyunun ilgi göstermemesi dikkat çekti.

Festivalin onur konuğu Hülya Koçyiğit’in Darıca Film Festivali ve Kısa Film Yarışması açılışında yaptığı konuşma Gebze Gazetesi’nde canlı yayınlandı.

https://www.facebook.com/share/v/1HJDazPNuB/?mibextid=wwXIfr

DARICA KAYMAKAMLIĞININ FESTİVALLE İLGİLİ PAYLAŞIMI

Darıca Kaymakamlığı, Darıca Belediyesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliğiyle bu yıl dördüncüsü düzenlenen Darıca Kısa Film Yarışması Ödül Töreni, Sinema Genel Müdürü Sayın Birol Güven ile jüri üyesi ve Türk sinemasının usta ismi Sayın Hülya Koçyiğit’in katılımıyla gerçekleştirildi.

Eserleriyle yarışmamıza değer katan yönetmenlerimize ve ödül alan sanatçılarımıza teşekkür ediyor, başarılarının devamını diliyoruz.

Bu önemli programın hayata geçirilmesinde katkı sağlayan tüm kurum ve paydaşlara, özveriyle çalışan ekibimize ve destekleriyle yanımızda olan herkese teşekkür ediyoruz.

SİNEMA GENEL MÜDÜRÜ BİROL GÜVEN’DEN

DOĞUM YERİ DARICA’YA BÜYÜK KÜLTÜR HİZMETİ

“Uluslararası Darıca Kısa Film Yarışması Gala ve Ödül Töreni” düzenleniyor.

https://www.facebook.com/share/p/175DfhYjw7/?mibextid=wwXIfr

Sanat dünyamızın usta ismi ve yarışmamızın Ana Jüri Başkanı Hülya Koçyiğit ile gerçekleştirilecek özel söyleşi ve ödül alan filmlerin gösterimiyle zenginleşecek bu anlamlı gecede, sunuculuğu ise sevilen oyuncu Şoray Uzun üstlenecektir.

https://www.facebook.com/gebzeningazetesi/posts/k%C3%BClt%C3%BCr-bakanli%C4%9Fi-tarafindan-d%C3%BCzenlenen-darica-filim-festivaline-kocaeli-b%C3%B6lgesi-/1539942103960988/

GEBZE ESKİHİSAR’DA OSMAN HAMDİ BEY EVİ VE MÜZESİ HAKKINDA ÖZET BİLGİ

Büyük Türk müzecisi ve ressamı Osman Hamdi Bey (1842-1910) tarafından Gebze-Eskihisar Köyü'nde 1884 yılında yapılan köşk; resimhane, kayıkhane ve müştemilattan oluşmaktadır. Planları Osman Hamdi Bey tarafından çizilen ve Fransız mimarisi özellikleri taşıyan köşkün yapı malzemelerinin birçoğu yurtdışından getirilmiştir.

Osman Hamdi Bey’in giriş katında bulunan ahşap kapıların tablalarına yaptığı her bir çiçek resmi, tablo değerindedir. Osman Hamdi Bey, 26 yıl boyunca yaz aylarını geçirdiği bu köşkte en ünlü tablolarını çizmiştir.

TÜRK DÜNYASI’NIN KÜLTÜR MARKASI TÜRK DÜNYASI BELGESEL FİLM FESTİVALİ 10 YAŞINDA

Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı İsmail Kahraman

Türk Dünyası Sinemacılar Forumu ve Belgesel Film Festivali’ne katılmak için Ankara’ya geldim. Kurucuları arasında yer aldığım ve halen Genel Başkan Vekili olarak görev yaptığım Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu tarafından 10 yıldır düzenlenen Belgesel Film Festivali yarışma ve ödül töreni, 24 ve 25 Ekim tarihlerinde Ankara’da düzenleniyor.

Belgesel tadında Türk dünyasına selam olsun.
https://www.youtube.com/watch?v=HQAX2Zl77Ak

FESTİVALİN 10 YILLIK CANLI ŞAHİDİ OLMAK

https://www.gebzegazetesi.com/gundem/turk-dunyasi-belgesel-film-festivali-10-yasinda-h62566.html

Türk Dünyası Belgesel Film Festivali 10 yaşına girdi. On yıl önce festivalin İstanbul’da düzenlendiği günleri dün gibi hatırlıyorum. İlk dönem jüri üyesi de olduğum Türk Dünyası Belgesel Film Festivali ile ilgili etkinlikler muhteşemdi.

Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu tarafından düzenlenen ve Türk dünyasında belgesel sinemanın gelişimine öncülük eden Türk Dünyası Belgesel Film Festivali, bu yıl 10. kez Ankara’da düzenleniyor. Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu öncülüğünde, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü ile Türk Dünyası Belediyeler Birliği’nin destekleriyle düzenlenen 10. Türk Dünyası Belgesel Film Festivali bu yıl Ankara’da gerçekleştiriliyor.

Festivalin 10. yılı özel olarak, belgeselci ve araştırmacı gazeteci İsmail Kahraman tarafından belgesel hâline getirildi.
İzlemek için: https://www.youtube.com/watch?v=HQAX2Zl77Ak

Festivale TÜRKSOY, TİKA, YTB gibi kurumların yanı sıra üniversiteler, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve medya üst çatı kuruluşları da proje ortağı olarak katkı sağlıyor. Festival kapsamında finalist filmler, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Ankara Bilim Üniversitesi ve Ankara Kent Konseyi salonlarında sinemaseverlerle buluşacak. Gala ve ödül töreni, 24 Ekim 2025 Cuma günü saat 19.00’da Ankara Kent Konseyi’nde yapılacak.

TÜRK DÜNYASI 10. BELGESEL FİLM FESTİVALİ ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNİ BULDU

Ankara Kent Konseyi’nde düzenlenen törende uzun, kısa ve öğrenci belgeseli kategorilerinde ödüller verildi.

Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu öncülüğünde; T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, TÜRKSOY, Türk Dünyası Belediyeler Birliği, TİKA ve YTB’nin destekleriyle düzenlenen Türk Dünyası 10. Belgesel Film Festivali’nin ödül töreni 24 Ekim 2025 tarihinde Ankara Kent Konseyi’nde gerçekleştirildi.

Tören, Kültür ve Turizm Bakanlığı çini sanatçısı Almula İdil Kılıç’ın “Semerkant’tan Buhara’ya Türk Çini Kültürü” temalı sergi açılışıyla başladı. Açılışa Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz ile çok sayıda sanatçı, yönetmen ve davetli katıldı.

Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın ardından başlayan törende açılış konuşmasını Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı ve Festival Direktörü Menderes Demir yaptı. Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz da yaptığı konuşmada kültür ve sanata verdikleri önemi vurguladı.

Yaşam Boyu Onur Ödülü: Abdurrahman Keskiner

Festivalde ilk olarak Türk Dünyası Yaşam Boyu Onur Ödülü Abdurrahman Keskiner’e verildi. Ödülü BİROY Başkanı Renan Bilek takdim etti.
TÜRKSOY Özel Ödülü ise TÜRKSOY Daire Başkanı Selim Sezer tarafından sunuldu.

Sinema Genel Müdür Muavini Kemal Uysal, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Danışmanı Ayşe Çakmak, AK Parti Türk Devletleri ile İlişkiler Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Cemile Kınacı, AK Parti Kadın Kolları MKYK Üyesi Sümeyye Özyön, Azerbaycan Büyükelçiliği Başkatibi, Türkiye Gazeteciler Federasyonu Başkanı Yılmaz Karaca, TDGF Yönetim Kurulu Üyeleri Mustafa Doğan, Bayram Ekici, Derya Akbıyık, jüri üyesi Kerime Şenyücel, Uluslararası Gazeteciler Konfederasyonu Başkanı Şakir Gürel, TİMBİR Başkanı Dr. Süleyman Basa, Aile ve Sosyal Politikalar Eski Bakanı ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Derya Yanık da dereceye giren filmlerin yönetmenlerine ödüllerini takdim ettiler.

Uzun Belgesel Kategorisinde “Zamanın Kıyısında Sınav” Birinci Oldu

Festivalin Uzun Belgesel kategorisinde birincilik ödülünü yönetmenliğini İlkay Nişancı (Hakan Fıçıcı)’nın yaptığı Zamanın Kıyısında Sınav (Exam on The Edge of Time) kazandı.
İkincilik ödülü Son Göçebeler (The Last Nomads) filmiyle Gabit Bokenbay’a, üçüncülük ödülü ise Domates Biber Depresyon filmiyle Aybüke Avcı’ya verildi.
Jüri Özel Ödülü Kavak Ağacının Gölgesinde filmiyle Kenan Diler’in olurken; Belgesel Sinemacılar Birliği En İyi Belgesel Ödülü ve FİYAB En İyi Yapım Ödülü, Kür – Çaylar Anası filmiyle Seyran Mahmudoghlu Badalov’a gitti.
TRT En İyi Film Ödülü ise Son Göçebeler filmine layık görüldü.

Kısa ve Öğrenci Belgesellerinde Genç Yetenekler Öne Çıktı

Kısa Belgesel Yarışmasında birincilik ödülünü Venüs’e Açılan Pencere filmiyle Zeliha Karakoca, ikincilik ödülünü Baletler Köyü ile Fatih Diren, üçüncülük ödülünü ise İsmimi Yaz filmiyle Begüm Aksoy ve Deya Ar kazandı.
Jüri Özel Ödülü, Moğolistan Kazak Kartal Avcıları filmiyle Jantumar Dagis’e verildi.

Öğrenci Belgesel Yarışmasında Akış (The Flow) filmiyle Seyitbek Makeleev birinci oldu. Dağ Çocukları filmiyle Guliza Abdykamilova ikinci, Hayalet Ağlar filmiyle Ayşenur Sülün üçüncü seçildi.
Jüri Özel Ödülü Dağların Sesleri filmiyle Diana Rahmanova’ya, Öğrenci Jürisi En İyi Film Ödülü ise Yolun Yarısında filmiyle Yusuf Demirli’ye verildi.

Türk Dünyası Temalı Özel Ödüller

Modern İpek Yolu Ödülü:Toprağa Dönüş (Backto the Land) – Kerem Kurtuluş
• Türk Dünyası Onur Ödülü: Toprağa Dönüş (Back to the Land) – Kerem Kurtuluş
• TÜRKSOY Özel Ödülü: Vaveyle Vaveyla – Umut Mete Soydan
• Türkistan Özel Ödülü: Türkistan Kaygısı – Sharofiddin Tojiboyev
• Türk Dünyası Temalı Film Özel Ödülü: İlhamın Sırrı (The Secret of Inspiration) – Nurayım Marat Kızı

KÜLTÜREL KÖPRÜ: TÜRK DÜNYASI BELGESEL FİLM FESTİVALİ

Onuncu yılına ulaşan Türk Dünyası Belgesel Film Festivali, Türk dünyası ülkelerinden sinemacıları bir araya getirerek kültürel etkileşimi güçlendirmeyi sürdürüyor. Festival, sinemanın ortak bir dil olarak Türk kültür mirasını gelecek kuşaklara aktarmada önemli bir rol üstleniyor.

Editör: Hüseyin Resul Şimşek