Romanya Aşağı Tuna Türkleri’ne Sahip Çıkalım

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

18 Haziran 2019, 09:51

Romanya ve Ukrayna’da Aşağı Tuna olarak bilinen Tuna nehrinin Karadeniz’e döküldüğü Tulça, Galati, İbrail, İshakçılar, Moldova’nın Prut savaşının yapıldığı Çavul Bölgesi ile Ukrayna’nın İsmail kentinde Araştırmacı ve belgesel çekimlerimize devam ediyoruz.

Romanya’ya geldiğimiz günden itibaren bizleri Köstence’de karşılayıp, Sarı Saltuk’un türbesinin bulunduğu Baba dağa götüren ardından Aşağı Tuna bölgesinin Tulça İshakçılar İbrail ve Galat eski adı ile Galas bölgelerini gezdirip çok önemli bilgi veren, Aşağı Tuna Araştırma Geliştirme ve Türk kültür merkezi Başkanı Gülten Abdullah hanımla. Galat’daki kültür merkezinde görüşüp İlim Kültür Tarih Araştırmaları Merkezi www.iktav.com olarak bilgi ve arşiv belgeleri alıp Devri Alem Belgesel programı www.devrialem.tv olarak belgesel çekimi yaptık

GÜLTEN ABDULLAH’DAN TARİHİ ÇAĞRI

Gülten Abdullah, bir zamanlar çok sayıda Türk’ün yaşadığı Galat’da 35 ve İbrail de 40 Türk ailenin kaldığına dikkat çekerek, “Türkler giderek azalıyoruz. Evliliklerle Türk nüfusu asimile oluyor. Çocuklar Türkçeyi unuttu, birçok aile Din, dil ve Kültürünü korumak için camilerin BULUNDUĞU KÖSTENCE VE DOBRUCA BÖLGESİNE GÖÇ EDİYORLAR.

CAMİMİZ YIKILDI

Galat da Türk vakıf eseri olan ve yıktırılan caminin yapılması için çaba sarf ediyoruz. Babam bu camide imamlık yapıp, bana bu camiyi korumam için vasiyet etmişti. Camiyi deprem bahanesi ile yıktılar. 74 yaşındayım, camiyi yaptırmak için çaba sarf ediyorum. Ölmeden caminin yapılması için çalışacağım.

Galiçya Türk şehitliğinin bulunduğu İbrail yeni adı ild Braila da bir zamanlar 40 cami vardı. Bu gün hiç biri yok, yıkıldı. Biz bu iki kentte yaşayan 75 Türk aile olarak, Türk yetkilileri Diyanet işleri Başkanlığı sivil toplum örgütlerine sesleniyoruz. Buralara sahip çıkıp ilgilensinler, buralar korunsun. Kültür, din ve dilimize sahip çıkalım. Türk kültür merkezi Başkanı Gülten Abdullah ile www.devrialem.tv olarak söyleşi yapıp, belgesel Çekimi yaptık. Belgesel, Avrasya Gazeteciler Derneği www.avrasyagazetecilerdernegi.com kültür hizmeti olarak TV kanallarına göndereceğiz. Yazı sersi ve araştırmayı www.gebzegazetesi.com da yayınlayarak kültür ve medeniyet tarihimize azda olsa vefa borcumuzu ödeyeceğiz.

GALİÇYA CEPHESİNDE ŞEHİT OLAN 19 BİN MEHMETÇİĞİ ANDIK

Tuna Boyların da Garip Bir Türk Şehitliği İbrail Galiçya Türk şehitliğine Bayram ziyareti gerçekleştirip Fatiha okuduk. Biz Ramazan bayramı günlerinde Osmanlı’nın izinde kültür coğrafyamızla ilgili araştırmalara yaparak tarihe not düşüyoruz. Galati’den 40 km mesafedeki İbrail Galipte Türk şehitliğinde belgesel çekimi yaparak canlı yayın gerçekleştirdik.

Aşağı Tuna olarak bilinen Prut savaşlarının yapıldığı Moldova’nın Cavul bölgesine yakınılan ve Prut ırmağının Tuba nehri ile buluştuğu Galati. Galas şehrinden 40 km mesafedeki İbrail Baraila kentine gelerek şehitliği ziyaret ettik. Şehitlik yüzlerce isimsiz Mehmetçik yatıyor gül bahçesi içinde 741 Mehmetçiğin toplu defn edildiği anıt ve ismi bilinene şehit mezarları insana çok şey söylüyor. Birinci dünya harbinde Bulgaristan’a Yardım etsinler diye Çanakkale cephesinden dönen 42 bin Mehmetçik tekrar askere alınıp Romanya Galiçya cephesine gönderilir. Bu askerlerden 19 bini şehit olur, bu şehitlerden sadece 3bin 500’ünün mezarlarına ulaşılır. 1930 yılında Romanya’da Türk büyükelçiliği yapan Hamdullah Suphi Tanrıöver, Bükreş, İbrail ve Solobozia da toplu şehitlikler yaptırır. Tüm şehitlerimizin ruhu için Tuna boylarından Fatiha okumaya davet ediyorum… El Fatiha…