Seçim nedeniyle Obama, Ortadoğu'yu bir süreliğini kendi haline bıraktı. Bu süreç te Türkiye'de taşeronluk görevini layıkıyla yerine getirdi. Büyük ihtimal dahası da var. ABD'nin Ortadoğu'yu kendi haline bırakması beklenemez, 6 Kasım'dan sondan sonra Romalı bir gladyatör gibi dönecektir arenaya...
ABD “Büyük Ortadoğu” denilen, Fas'dan Orta Asya'ya Suriye'den Afrika Boynuzu'na uzanan bölgeyi, kendi egemenlik alanı yapmak üzere "çalışmaya" devam edecektir. Neler olacağı malum ama nasıl olacağını bilmek biraz zor.
Neyse biz 6 Kasım sonrası ekonomiyi neler bekliyor ona bakalım...
ABD seçimleri öncesinde Avrupa krizinin buzdolabına kalkacağı birkaç hafta önce belli olmuştu. S&P'nin İspanya'nın kredi notunu iki basamak birden kırmasına piyasalardan hiçbir tepki gelmemesi bunun bir göstergesi gibiydi. İspanya yardım istememekte direnmeye devam ediyor, piyasalar ise İspanya üzerinde şimdilik baskı kurmuyor. Yunanistan konusundaki çözümsüzlük de kasım ayına kadar rafa kalkmış gözüküyor. Bu sessizlik sorunların aşıldığı anlamına gelmiyor. Euro bölgesiyle ilgili tüm sorunlar 6 Kasım sonrası buzdolabından teker teker çıkacak.
Yunanistan ekonomisi tamamen raydan çıktı. Yunanistan'ın açığı, ekonominin sürekli küçülmesi ve vergi toplanamaması nedeniyle 30 milyar euro düzeyine ulaşmış durumda. Haziran'daki seçimlerden sonra kurulan hükümet, aylardır 11.5 milyar euro tutarındaki bütçe kesintilerini denkleştirip AB ve IMF'ten yeni yardım dilimini almaya çalışıyor. Yunanistan'ın böyle bir açığı kapatması imkansız. & Kasım'dan sonra Yunanistan, AB içinde ve piyasalarda büyük bir kaosa yol açacak. IMF zaten parası olmadığını açıkladı, AB'nin zenginlerinin elleri ceplerine gitmeyecek, Yunanistan ne eurodan ne AB'den çıkmayacak. Avrupa tam bir çözümsüzlüğe doğru ilerliyor.
Tüm olumsuzluklara rağmen, dünya borsaları 6 Kasım öncesinde hızla yükseliyor. Hem de ABD, Avrupa ve Çin'de imalat sanayinin üretimin son üç yılın en düşük seviyesine inmesine rağmen... Bunun en önemli nedeni ABD, Avrupa ve Japonya merkez bankalarının ekonomiyi canlandırmak, işsizliği azaltmak amacıyla, piyasaları nakit paraya boğması...
Parasal genişleme politikaları küresel sorun yaratıyor. Brezilya, doların değer yitirmesine neden olan FED politikalarını "bencil" olarak nitelendirerek, "kur savaşlarının" yaşanabileceği uyarısında bulundu. Anlaşılacağı üzerine gelişmekte olanlar ile sanayileşmiş ülkeler arasındaki gerilimin artması da söz konusu...
Özetleyelim; 6 Kasım seçimlerine 15 gün kadar kaldı. Seçimlerin ardından yaşanabilecekler hiç iç açıcı değil. Yunanistan ümitsiz vaka, İspanya'nın iflası kaçınılmaz, İtalya hızla İspanya'ya eşlik etme yolunda ilerliyor, Avrupa'yı mali sektörde büyük iflaslar bekliyor.
Dünyada tahıl hasadı oldukça düşük seviyede, yeni bir kıtlık dalgasının gelmesi ve bunun da yoksul ülkelerde yeni bir sosyal patlama dalgasına yol açması pek muhtemel. Suriye'deki iç savaş her geçen gün biraz daha büyüyor, İsrail İran'a saldırmakta kararlı, bütün bunlar yetmezmiş gibi Çin ile Japonya birkaç ada için birbirine girmek üzere, Çin'de milyonlarca kişi "Japonya'ya saldıralım" diyerek gösteri düzenliyor.
İşte 6 Kasım öncesinde dünya ahvali böyle...