Srebrenitsa Katliamının Yıl Dönümü

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

13 Temmuz 2016, 10:17

Medeni geçinen Avrupa’nın gözü önünde 21 yıl önce yaşanan insanlık dramı ve Bosna’daki soykırımın halen acısı yaşanıyor.Sırpların Boşnak Müslümanlara uyguladığı soykırımın 21. yılında yine göz yaşı yine hüzün vardı. Bizler bu bölgede bir çok kez gidip belgesel çektik. Son olarak Bosna’ya gittiğimde özel olarak araç kiralayıp özel rehber eşliğinde Sırp Katliamının yaşandığı Srebrenitsa bölgesine gidip çekimler yaptık. Gerçekten çok korkunç manzaralar yaşanmış Müslüman Boşnaklar vahşice katledilmişti. Bugün Bosna turuna katılan bir çok insan nedense bu bölgelere gitmiyor . Sarayova, Travnik ve Mostar’ı gezerek geri dönüyorlar. Aslında bu bölgelere gidilmeli bu bölgede yaşanan vahşeti yerinde görüp ders alınmalı.

21 Yıl Önce Bosna’da Yaşanan Soykırım

NE YAŞANMIŞTI?

Bosna'daki savaş sırasında, BM'nin güvenli bölge ilan ettiği Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995'te Ratko Miladiç'e bağlı Sırp birlikleri tarafından işgal edildi. İşgal üzerine BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, Sırplar'a teslim edildi. Otobüs ve kamyonlara bindirilen Boşnak erkeklerden 8 bin 372'si götürüldükleri ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda hunharca katledildi. Katledilenlerin cenazeleri, ülkedeki çeşitli toplu mezarlara gömüldü.

Katliamda hayatını kaybedenler törenlerle anılıyor. Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra gördüğü en büyük kitlesel katliam olan Srebrenitsa Katliamı, 21 yıl sonra da Boşnakların kalbinde büyük bir acı olmayı sürdürüyor.

Katliamın kurbanları, başta Bosna-Hersek olmak üzere dünyanın pek çok yerinde anıldı. Almanya'da düzenlenen anma törenine katılan Dortmund Boşnak Toplumu derneğinden Mehmed Valyevaç, 1995 yılında 8 binden fazla Müslümanın katledildiğinin unutulmaması gerektiğini söyledi. Katliamın İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra meydana gelen en büyük savaş suçu olduğunu ifade eden Valyevaç, "Böyle bir şey dünyanın hiçbir yerinde tekrar etmemeli" diye konuştu.

Öte yandan Bosna-Hersek'te ise kitlesel mezarlarda kimlik tespiti yapılan Boşnakların, Potoçari Anıt Mezarlığı'na yeniden defnedilme işlemleri sürüyor. Katliamın başlangıcının 21'inci yıldönümünde kimliği tespit edilen 127 cenazenin daha Anıt Mezarlığa gömülmesi bekleniyor. AFP Ajansına konuşan Boşnak Münevver Bogiloviç, "Bu sene benim için daha da üzücü, eşimi, kardeşimi, kaynımı ve am camı yeniden toprağa verdim" dedi. Bogiloviç, yakınlarının hepsinin katliamda öldürüldüğünü söyledi.

Evlad-ı Fatihan Diyarı Bosna Yazımız

Kültür Turları’ nın marka kuruluşlarından Balkan Turlarında önemli yere sahip Koşukavak Turizm ve Seyahat Acentesi’ nin sahibi Rıfat Yakupoğlu’ un daveti ile bir kez daha evladı fatihan diyarına gittik. Gebze belediyeler birliği tarafından organize edilen edilen Birliğe üye belediyelerin başkanları ve meclis üyelerinden oluşan 90 kişilik bir ekiple geldiğimiz Evlad-ı Fatihan diyarı Bosna Hersek’te Devr-i Alem Belgesel Yayıncılık TV programı ile tarihe not düşüp zamana noterlik yaptık.

Koşukavak Turizm’in iki otobüslük tur kafilesi ile Güney’den Kuzey’e Devr-i Alem yaptığımız Bosna Hersek’te İvo Andiriç’in ünlü romanına konu olan Bosna’nın Vişegrad kentine gitme imkanı buldum. Mimar Sinan tarafından Drina nehri üzerine yapılan Sokullu Mehmet Paşa köprü- sünde belgesel çektik. Köprünün tamiri için Türkiye devleti beş milyon avro para harcayarak geçmişe vefa borcunu ödedi Tamirattan sonra Drina köprüsünde ilk belgesel çeken Devr-i Alem belgesel TV program ekibi oldu.

Bosna savaşlarının üzerinden 20 yıl geç- mesine rağmen Bosna’da analar ağlamaya devam ediyor. Bosna savaşlarında ölen ve kaybolanların sayısı halen belli değil. Fatih’in Bosna’ya girdiği ilk yer olan ve adını da bizzat Fatih tarafından derin nehir olduğu için “Derin Ha” dan alan Drina nehri vadisinde savaş ve soykırımların belgeselini çektik. BOSNA’NIN KANAYAN YARASI SREBENİTSA KATLİAMI Srebenitsa’da binlerce kişinin Sırplar tarafından hunharca katledilerek soykırıma uğradığını ilk kez dünyaya Amerikalı bir gazeteci duyurmuştu. Bizde toplu şehitlikte belgesel çekerek şehitlerimizi hayırla ve rahmetle andık. Bosna savaşlarını anlamadan dünyada bugün yaşananlar anlaşılmaz. Bosna’nın hesabı sorulmadan Suriye’de akan Müslüman kanı durmaz. Dönemin Cumhurbaşkanı Demirel ve Başbakan Tansu Çiller Bosna savaşları için harekete geçmişti. Tüm İslam dünyasından Bosna’ya silah ve asker gittikten sonra savaşı Boşnakların kazanacağı anlaşılınca birleşmiş milletler 4 yıl sonra 1995 de Bosna savaşını durdurmuştu.

Daha önce bu köşede yazılar kaleme almıştık. Son olarak kaleme aldığım Evladı Fatihan Diyarı adlı yazımızın pdf’sini http://www.belgeselyayincilik.com/wp-content/uploads/2016/02/Bosna-Hersek.pdf linkinden indirebilirsiniz.