En iyi kitaplar arasında

17 Kasım 2012, 11:56

Ağırlıklı olarak sosyal bilimler konularında kitaplar okuyoruz. Türkçe'de "edebiyat dışı" dediğimiz tür... Türkiye'de, dünyada neler yaşanmış, şimdi neler oluyor ya da nereye gidiyoruz? Bu sorulara cevap arıyoruz.

Merak ettim, bu tür kitaplar onyıllardır yayımlanıyor, acaba en çok satılanı hangisi? Ya da en iyisi, en etkilisi, sosyal bilimcilerin en çok alıntı yaptıkları vs...

İnternette biraz dolandım. Çeşitli listeler, sıralamalar var.

Biraz birlikte bakalım.

Time dergisi İngilizce dilinde yazılmış Tüm Zamanların En İyi 100 Kitabı listesi yapmış. İlk 10 şöyle (Türkçeye çevrilen kitapları parantez içinde yazdım):

1. The Elements of Style, William Strunk

2. In Cold Blood, (Soğukkanlılıkla) Truman Capote

3. I Know Why the Caged Bird Sings, Maya Angelou

4. Fast Food Nation: The Dark Side of the All-American Meal, (Hamburger Cumhuriyeti) Eric Schlosser

5. The Omnivore's Dilemma: A Natural History of Four Meals (Etobur-Otobur İkilemi) Michael Pollan

6. On Writing, (Yazma Sanatı) Stephen King

7. Maus I: A Survivor's Tale: My Father Bleeds History, (Maus Hayatta Kalanın Öyküsü) Art Spiegelman

8. Guns, Germs, and Steel, (Tüfek, Mikrop ve Çelik) Jared Diamond

9. Silent Spring, Rachel Carson

10. Hiroshima, John Hersey

Bu listede ilk 20'de;
Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı (Robert M. Pirsig), Malcolm X'ın Otobiyografisi, Zamanın Kısa bir Tarihi (Stephen Hawking), Kendine Ait Bir Oda (Virginia Woolf, Kalbimi Vatanıma Gömün (Dee Brown), Başkanın Tüm Adamları (Carl Bernstein), Birleşik Devletler Halklarıın tarihi (Howard Zinn) gibi önemli kitaplar da var.

Edebiyat Dışı En İyi 100 Kitap konusunda güzel bir listeyi The Guardian gazetesi yapmış. Gazete, 2011 yılında kitap eleştirmenlerine ve yazarlara çeşitli konularda tarih boyunca en iyileri sormuş. Konu başlıklarına göre en iyiler çıkmış, onun için bir liste veremiyorum. Ama belli konularda en iyiler arasından benim seçtiklerim şöyle:

Sanat: Sanatın Öyküsü - Ernst Gombrich, Görme Biçimleri - John Berger

Kültür: Notes on Camp - Susan Sontag, Çağdaş Söylenler - Roland Barthes, Oryantalizm - Edward Said

Tarih: Herodot Tarihi - Herodot, İngiliz İşçi Sınıfının Oluşumu - E.P. Thopmson, Kalbimi Vatanıma Gömün - Dee Brown, Aşırılıklar Çağı 1914-1991 - Eric Hobsbawm

Anı: İtiraflar - Jean-Jacques Rousseau, De Profundis - Oscar Wilde, Katalonya'ya Ağıt - George Orwell, Anne Frank'ın Hatıra Defteri, Speak, Memory - Vladimir Nabokov, Bad Blood - Lorna Sage

Felsefe: Şölen - Plato, Denemeler - Michel de Montaigne, Saf Aklın Eleştirisi - Immanuel Kant, Özgürlük Üzerine - John Stuart Mill, Böyle Buyurdu Zerdüşt - Friedrich Nietzsche, Bilimsel Devrimlerin yapısı

Politika: Savaş Sanatı - Sun Tzu, Prens - Niccolò Machiavelli, Leviathan - Thomas Hobbes, Komünist Manifesto - Karl Marx and Friedrich Engels, İkinci Cinsiyet - Simone de Beauvoir,

Toplum: Ekonomi ve Toplum - Max Weber, Kendiune Ait Bir Oda - Virginia Woolf, Soğukkanlılıkla- Truman Capote, Disiplin ve Ceza - Michel Foucault, Bir Kaçırılma Öyküsü - Gabriel García Márquez.

Amerikan yayıncılık şirketi Modern Library'nin 1998 yılında yayınladığı "100 En iyi Edebiyat Dışı Kitap" listesi var. İlk sırada Henry Adams'ın "The Education of Henry Adams" adlı kitabı, ikinci sırada Amerikan pragmatizminin babası William James'in din üzerine bir kitabı var. Üçüncülük Afrikalı-Amerikalı eğitimci-yazar Booker T. Washington'ın "Up From Slavery" adındaki hatıraları.

İlk üç fazlasıyla Amerikan. Ama listede, ilk 30'da; Keynes'in İstihdam, Para ve Faiz Genel Teorisi, E.P. Thompson'un İngiliz İşçi Sınıfının Oluşumu, John Rawls'ın Adalet Teorisi, Gombrich'in Sanat ve Yanılsama gibi kitaplarının yanısıra Virginia Woolf, T.S. Eliot, Nabokov, Martin Luther King, James Baldwin gibi yazarların makale ve anılarından oluşan kitaplar da var.