Hakim seçmen hangi psikolojide?

28 Aralık 2013, 00:22

Yüzlerce yıllık Osmanlı feodalizminin biçimlendirdiği insanımız, Birinci ve İkinci Dünya savaşları arasındaki kısa süreyi saymazsak, 1500’lü yıllardan bu yana aynı toplumsal/siyasal kültürle bilinçleniyor.

(Bilinci, içselleştirilmiş bilgi olarak ele aldığımı belirtmeliyim.)

İnsan, iç dünyasına bakan bir canlıdır ve diğer hayvanlardan bu yönüyle de ayrılır. Kendi dışındaki gelişmelere bakarken, iç dünyasına döner ve kendine bakar. Karşılık bulmadıklarını görmez, umursamaz.

Yönetenler onu kullanıyor, sömürüyor, eziyor, insan yerine koymuyordur ama...

İnsan iç dünyasında yılların birikimiyle yerleşmiş din, gelenek, alışkanlıklar vs. gibi değerlerine baktığında gördüğü şudur:

“Büyük insanlar bir şeyi yapıyorsa, mutlaka bir bildikleri vardır!”

“Müslüman adam asla kötülük yapmaz!”

“Kapıya kadar her türlü yardım malzemesi getirenler hayırseverdir ve bir hayırsever dünya nimetlerine tenezzül etmez!”

Böyle bir ‘bilinç’ e sahip insana, yolsuzluk haberleri ne kadar etki eder?

Böyle bir ‘bilinç’ e sahip insanı, hukuksuzluk ve faşizm haberleri ne kadar değiştirir?

Bakmaz bile ki, görebilsin... Gözünün içine soksanız, sizi kendi iç dünyasındaki kimlikle uyuşturamadığı için, diyeceği şu olur:

“Benim düşüncelerim benim mevcut düşüncelerime, sizin düşünceleriniz sizin mevcut düşüncelerinize aittir!”

Onu uykusundan uyandıracak en gerçekçi, en somut gelişmeler bile “ha” deyince sonuç getirmez. İnsanın iç hesaplaşması kolay gerçekleşebilen bir değişim değildir.

1800’lü yılların sonlarında Harwardlı ünlü profesör ve pragmatizmin babası William James, “Ancak dikkat ettiğim şeyler zihnimi biçimlendirir, seçici ilgi olmasa deneyim bir karmaşadan başka bir şey olmazdı” der.

Zihin, insan için çok önemlidir. Onu, kendi dış dünyasından seçtiği bilgilerle oluşturur.

Örneğin solcu, onun için ahlaksızdır, teröristtir, kısıtlayıcıdır...

İnsanımızın büyük bir çoğunluğunun siyasal yelpazede kendini ‘sağcı’ görmesi; bilimsel olarak ‘sağ’ olduğu anlamına gelmez. Gerçekte bilimsel anlamıyla ne ‘sağ’ı biliyordur ve ne de ‘sol’u.

Bazı insanlarımız kendi iç dünyasında kendini ‘Türk’ olarak biliyor. Aynı iç dünyada Osmanlılık da yaşatıldığı için, bu insanlarımıza göre Osmanlı da ‘Türk’tür.

Atatürk’ün, ulusuna ad verdiği ‘Türk’ kavramıyla, insanımızın iç dünyasındaki Türk’ün, bilimsel açıdan fazla bir benzerliği yoktur.

Anadolu’da, Osmanlı değil de Karamanoğlu egemenliğinde yüzyıllar geçirilseydi, bugün aynı çelişkileri yaşamayabilirdik.

Türk kavramı üzerinde yapılan tartışmalarda, işte bu birbiriyle örtüşmeyen yüzlerce yıllık ‘bilinç’ in etkisi vardır.

Müslümanlık da öyle.

Orta Asya’dan Anadolu’ya gelenlerde, Şaman geçmişle harmanlanmış Şia Müslümanlığı iç dünyaları bilinçlendiriyordu. Yesevi, Yunus Emre, Ahi Evran, Nasreddin, Hacı Bektaş, Karacaoğlan... Bu süreç, ‘13. Yüzyıl Aydınlanması’ ile doruğa ulaştı.

Saltanatın ganimet sömürgeciliğine geçişi ve türlü yozlaştırmalarına karşın, Yavuz Selim Abbasi Halifesi’nden Sünni Halifeliği alıncaya kadar, sürdü bu kültür-inanç sentezi.

Bugün eğer eline-beline-diline sahip olmayan, Edebali’nin bile sözlerini tınmayan bir ahlak yapımız varsa, sebebi iç dünyamızın uzun yıllar içinde “bilinç” lenmesindendir.

Sünni inancın en temiz, en arı hali diyebileceğimiz Hanefilik, bugün Anadolu insanının inanç etiketi olsa da, yaşanan ve yaşatılan düpedüz siyasal islamcılıktır. Ebu Hanife ne demiş, ne yapmış, siyasal İslam’dan ne acılar çekmiş; kimsenin ilgilendiği konu değildir.

Modern çağda, insanların iç dünyasını biçimlendirme, algıları yönetme iktidarların temel uğraş alanlarının başında geliyor.

Dış dünya nasıl gelişirse gelişsin, hangi değişimler yaşanırsa yaşansın, iç dünyaları biçimlendirilmiş insanların kısa sürede görüşlerini değiştirmesi beklenmemelidir.

Biga Kent Konseyi Başkanı’nın sosyal paylaşım sitesinde bir sorum üzerine yazdığı “Yola çıktığımız arkadaşlarımızı, yolda bulduklarımızla değişmeyiz” sözü, yalnızca onun değil, insanımızın önemli bir bölümünün son gelişmeler üzerine takındıkları iç dünya kaynaklı yaklaşımı anlatıyor.

Müslüman yolsuzluk yapmaz!

Türk, ülkesine ihanet etmez!

Eğer, bunlar bir gerçeklik ise ne Müslüman ve ne de Türk’türler!

Bizi yine Müslüman ve Türk, ‘sağ’ olduğunu söyleyenler yönetmeli. Aynısından yenisi...

CHP’nin sağdan devşirmelerle seçime girmesini anlamak kolaylaşıyor değil mi?