Kültür ve mirası

01 Aralık 2012, 20:49

İnsan doğada hayat bulduğu ilk andan itibaren zekası sayesinde besin zincirinin tepesinde yerini aldı. Vahşi hayatta tek başına zorluklarla mücadelenin anlamsızlığından yola çıkarak, güvenli bir alanda toplu halde yaşama gerekliliğini farketti. Barınaklar yaptı, komün düzene geçti. Önce mağaralara sürüklediler avlarını bazen de ağaçtan evlerine. Sonunda insan evcilleşmeye ilk adımlarını emekleyerek attı.

Bu süreç sonunda evler birer birer dizilmeye, önce köylere, daha sonra ise şehirlerin temelleri atılmaya başlandı. Ateşi avuçlarının içine alan insan taş ve maden çağlarında doğayı kendi istekleri doğrultusunda kullanmayı öğrendi. Zamanın öğretileri ve birikimi nesilden nesile aktarımlarla yaşam şekilleri, coğrafi yere göre giyinme, beslenme gibi insana özgü davranışlarını belirledi. Kısacası bu birlikte yaşamın insan toplulukların üzerinde yeni doğmuş bir kavramı oldu...

KÜLTÜR!

Kültür birarada yaşayan insan topluluklarının kendinden sonra gelen insanlara bırakmış olduğu manevi miraslardır. Birbirinden farklı insanların birarada yaşamalarını sağlayan ismi konulmamış yazılı olmayan kurallar yerini bir yapının harcı niteliği taşıyan bir olgudur kültür. Bazı dillerdeki adı ise etik kurallar diye geçer; fakat bu toplulukların yüzyıllardır birikmiş olan kültürün bir uzantısıdır sadece...

İnsanlık kendi varoluşunu ve kendisi gibi olanlarla birarada yaşamaya başlayıp, hayvanları evcilleştirip, ateşi kendine bir araç edindikten sonra kendi kişisel evrimini tamamlama sürecine geçmiştir. Böylelikle yaşadığı mağaranın duvarına zamanının yaşam şekillerini kazımış ilk sanat çalışmasını, kültürünü yansıtmıştır. İnsanlık tarihinin yaşadığı evrim niteliğindeki çağlar boyunca döneme ait gelişmeler sanatın en eski ve temel örnekleridir... Taş devri araçları, cilalı taş devri ve metal eşyaların kullanılması dönemin sanatsal gelişmeleridir... Bu çağlar boyu önce kültürün bir birikimi şimdilerde ise estetiğin bir ifadesi anlamı taşıyan sanat; doğada hükmetme ve kendi görsel ya da düşünsel isteklerine benzetme isteğidir.

Günümüzde sanat anlamı taşıyan yapıt kendi sosyal düzenlerini oluşturmuş insan topluluklarının, global dünyanın düşünselliği içinde kendi varlığını ifade etme özgürleşme çabasıdır. Ateş ve yazı ile birlikte toplu halde yaşamda bir atlama yapan insan binlerce yıllık kültürel birikimlerini nesilden nesile, estetik ve düşünsel algılarını yapıt adı verdikleri ifadelerde sunmuşlardır... Sonuç olarak eskilerin deyimiyle 'en iyi yapıt yapılmamış olandır!'