Vatan Yahut Fındık

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

16 Eylül 2022, 11:36

Karadeniz’de Fındık mevsimi

Fındık Ocağı kültürümüzde kutsaldır

Uygur Türklerinde Fındık Destanı vardır

Fındık bahçelerini diken atalarımızı unutmayalım

Fındıkları topladıktan sonra atalarımıza Fatiha’lar okuyalım . Fınfık Bahçeleri ile Karadeniz’in nasıl vatan olduğunu araştırıp bu vatanı bizlere emanet eden aziz ecdadımız İle gurur duyup onları her zaman rahmet minnet ve şükranla analım.

130 Yıllık Fındık Bahçesi’nden Canlı Yayın

Giresun Espiye ilçesi Soğukpınar Beldesi Dikmen mahallesi Karakışla’dan 130 yıl önce büyük dedem Kandazoğlu Hasan ağa tarafından çok zor şartlar altında dikilen fındık bahçesinden www.devrialem.tv ve www.gebzegazetesi.com olarak gerçekleştirdiğimiz canlı yayında fındık bahçelerinin asırlık hikayesini yüzde 80 eğimli olan acındık bahçesinin nasıl dikildiğini 75 yaşındaki Kemal ağabeyimden dinleyerek belgesel çekimi yaptım.

Kandazoğlu Hasan Ağa Belgeseli

Büyük dedem Kandazoğlu Hasan’ın diktiği 130 Yıllık fındık bahçesi Karadeniz’in nasıl vatan olduğunuda gösteren en önemli belgedir.

Büyük dedem tek oğlu İbrahim’i yani benim dedemi askeri bedel ödediği halde zorunlu olmamasına rağmen Birinci Dünya Savaşı’na cepeye gönderen bir vatanperdir. Dedem İbrahim savaşta şehit oldu. Büyük Dedem Hasan Ağa, torunlarını büyütüp yetiştirdi. Hasan ağa ile ilgili çektiğim belgesellerimizi izleyebilirsiniz.

Hasan Kandazoğlu Belgeseli 1.Bölüm

Hasan Kandazoğlu Belgeseli 2.Bölüm

Hasan Kandazoğlu Belgeseli 3.Bölüm

Vatan Yahut Fındık Belgeselimiz

İlim kültür ve tarih araştırmaları merkezi www.iktav.com olarak uzun süren araştırmalardan sonra fındığın kültür ve medeniyet tarihindeki yeri ve önemi ile ilgili hazırladığımız VATAN YAHUT FINDIK BELGESELİ’ni sizlerle paylaşıyorum.

Vatan Yahut Fındık Belgeseli

Vatan Yahut Fındık Belgeseli Gala Gösterimi

Vatan Yahut Fındık Belgeseli

Fındık deyip geçmemek gerekiyor. O küçük fındığın içinde kültür ve medeniyet tarihimiz gizlenmiş. Türkistan coğrafyasından Anadolu’ya Fındığın kültür ve uygarlık tarihindeki yerini araştırmak üzere Fındığın Başkenti Kirazın Ana vatanı Giresun’da ilim kültür tarih araştırmaları Merkezi İKTAV Belgesel Yayıncılık www.iktav.com olarak araştırmalar yapıp 25 yıldır bir çok tv kanalında yayınlanan Devri Alem belgesel programı www.devrialem.tv olarak belgesel çekimleri yapıyoruz. Çocukluk yıllarımın geçtiği ata dede memleketim Giresun Espiye Soğukpınar beldesindeki fındık bahçeleri ve yaylalarda Dünya Markası Türk Fındığının tarihini araştırıp, kültür ve sanattaki yerini belgeselleştirerek fındığa olan vefa borcumu ödemeye çalışacağım. Başta Giresun, Ordu ve Trabzon olmak üzere Doğu Karadeniz bölgesinin Oğuz Türklerinin Çepni boyu tarafından yüzlerce yıl önce vatan olmasında Fındık çok büyük rolü olmuştu.

DÜNYA MARKASI FINDIĞIMIZ

Türkiye, gerçekten dünyanın merkezi noktasında 3 tarafı denizlerle çevrili, bir çok marka değere taşıyan tarım ürünümüz bulunmakta. Bunların başında fındık gelmekte. Dünya fındık üretiminin Yüzde 75’ini elinde bulunduran Türkiye, maalesef fındığı iyi değerlendirememekte, hak ettiği katma değeri bir türlü almamakta. Türkiye’de fındıktan geçimini temin eden Milyonlarca insanımız sadece fındığın yükünü çekmekte, buna karşılık hiç fındık üretmeyen başta Almanya olmak üzere bir çok ülke fındıktan Milyarlarca dolar kazanmakta. Türkiye’de fındık sanayinin elinde bulunduran sanayicilerimizde Fındığı, sadece kavurmakta paketleyip, yiyecek çerez olarak satmaktadır. Aslında fındık, çok geniş katma değere sahip, ilaç sanayi, kimya sanayi gibi daha bir çok sanayi kolunda işlenerek mamül madde olarak kullanılabilme imkanına sahipken, ne yazık ki yapılamıyor. Bu konuda çalışma yapacak kuruluşlarımız TÜBİTAK başta olmak üzere maalesef ciddi çalışmalar yapmaktadır.

FINDIĞIN ÜRETİMİ BİZDE, BORSASI ALMANLARDA

Türkiye, fındıkta dünya üretiminin yüzde 75’ine sahip olmasına rağmen fındık fiyat politikaları, üretici olmayan Almanya’daki Dünya Fındık Borsası’nda belirleniyor. Özellikle Karadeniz Bölgesi’nin geçim kaynağı olan fındık, dünya piyasasında da önemli bir yer teşkil ediyor. Dünya genelindeki fındık üretiminin yaklaşık yüzde 75’ini Türkiye sağlarken, fiyat politikalarını belirleyen Dünya Fındık Borsası ise Almanya’da bulunuyor. Türk üreticinin ürettiği fındığın fiyatı Almanya’daki Hamburg Fındık Borsası’nda belirlenirken, yerli üreticiler de burada tespit edilen fiyatlardan fındığını satmak durumunda kalıyor. Dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 75’ini Türkiye’nin sağladığına dikkati çeken Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Bayraktar, “Yine dünya fındık ticaretinin yüzde 74’ünü de Türkiye yapıyor. Bu kadar önemli bir üründe fiyat belirlemesini ise Almanya yapıyor. Almanya’daki alıcılar, Türkiye’de fındık alıcılarına avans vererek alım yapıyor. Bu şekilde de fiyatları onlar beliyor. Biz üretiyoruz ama fiyatını Almanya belirliyor” şeklinde konuştu.

FINDIĞIN TÜRKİYE’DEKİ ÜRETİM SEYRİ

Fındık, Rize’den İzmit’e, Türkiye’de çok ailenin geçim kaynağıdır. Fındık Türkiye’nin dünya pazarında hâkimiyeti elinde bulundurduğu tek üründür. Fındık bir zamanlar sadece Giresun, Ordu ve Trabzon’da yetiştirilirdi. 1960-1965 döneminde 3 ilin üretimdeki payı yüzde 87 idi. 1975-1980 döneminde yüzde 70’e düştü. Şimdi toplam üretimde bu 3 ilin payı sadece yüzde 50 oranında.Rize’den İzmit’e fındık yetiştiren il sayısı 3’ten 39’a, fındık ekim alanı 220 bin hektardan 700 bin hektara, yıllık fındık üretimi 80-90 bin tondan 700-750 bin tona yükseldi. Şimdilerde düz ve sulak yerlerde bile fındık yetiştiriliyor. Karadeniz yamaçlarında dönümde verim 80-100 kg iken, Batı’da düz ve sulak arazilerde verim 150-200 kg. Yaklaşık 400 bin aile geçimini fındık satarak sağlıyor.Fındık dikim alanlarının genişlemesi, sulak alanlarda fındık yetiştirilmesi sonucu fındık üretimi hızla arttı. 700-750 bin ton kabuklu fındık üretim kapasitesi oluştu. İki kilo kabuklu fındıktan bir kilo iç fındık çıkıyor. Yılda 600-650 bin ton kabuklu, 300-325 bin ton iç fındık üretimi gerçekleşiyor. İç tüketim 50 bin ton dolayında. Her yıl en az 250 bin -300 bin ton iç fındık ihraç ediyoruz. Fındık ihracatından 1.7 milyar dolar gelir elde ediyoruz. Fındığın en büyük alıcısı, yurtdışındaki 8-10 yabancı firma. İçeride alivre alım yapanlar onların ortak olduğu şirketler veya onların büyüklü küçüklü 800 dolayındaki tüccarı.