Zaferler Tarihimizin Nehri Sakarya!

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

17 Eylül 2021, 10:41

Bugünkü makaleme Üstat Necip Fazıl’ın Sakarya Türküsü şiiriyle başlamak istiyorum.

SAKARYA TÜRKÜSÜ

İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya;

Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya.

Su iner yokuşlardan, hep basamak basamak;

Benimse alın yazım, yokuşlarda susamak.

Her şey akar, su, tarih, yıldız, insan ve fikir;

Oluklar çift; birinden nur akar; birinden kir.

Akışta demetlenmiş, büyük, küçük, kâinat;

Şu çıkan buluta bak, bu inen suya inat!

Fakat Sakarya başka, yokuş mu çıkıyor ne,

Kurşundan bir yük binmiş, köpükten gövdesine;

Çatlıyor, yırtınıyor yokuşu sökmek için.

Hey Sakarya, kim demiş suya vurulmaz perçin?

Rabbim isterse, sular büklüm büklüm burulur,

Sırtına Sakaryanın, Türk tarihi vurulur.

Eyvah, eyvah, Sakaryam, sana mı düştü bu yük?

Bu dâva hor, bu dâva öksüz, bu dâva büyük!

Ne ağır imtihandır, başındaki, Sakarya!

Binbir başlı kartalı nasıl taşır kanarya?

İnsandır sanıyordum mukaddes yüke hamal.

Hamallık ki, sonunda, ne rütbe var, ne de mal,

Yalnız acı bir lokma, zehirle pişmiş aştan;

Ve ayrılık, anneden, vatandan, arkadaştan.

Necip Fazıl Kısakürek

SAKARYA NEHRİ’NDEN KURULUŞ VE KURTULUŞ TARİHİMİZ AKAR

Sakarya Nehri’ni, Üstat Necip Fazıl Kısakürek'in Sakarya Türküsü’yle tanırız. Bir de Kurtuluş Savaşı’mızın en önemli dönüş noktası olan, Sakarya Meydan Muharebesi ile hatırlarız.

Sakarya Nehri, aslında Selçuklu tarihinde Osmanlı’nın kuruluş yıllarında ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda önemli kilometre taşı olmuş, zaferler tarihimizde adını Sakarya Meydan Muharebesi ile altın harflerle yazdırmış bir nehir.

Sakarya'dan sadece su akmaz. Yazımın başında da vurguladığım gibi Sakarya'dan kuruluş ve kurtuluş tarihimiz akar. Sakarya Nehri bilinmeden, Sakarya Havzası gezilmeden, Sakarya Nehri’nin doğduğu dağlar, yaylalar, ovalar gezilmeden kuruluş ve kurtuluş tarihimiz anlaşılmaz.

30 yıl önce genç bir gazeteci olarak, Eskişehir Çifteler’de Sakarya Nehri’nin kaynağını görüp kana kana su içtiğimde Sakarya Nehri’ne âşık olmuştum.

30 yıldır Sakarya Nehri’nin bütün kollarını, doğduğu yerleri, Sakarya Nehri Havzası’nda yaşanan tarihi, yerinde araştırıp belgeselleştirmeye çalışıyorum. 3 ay önce Sakarya Nehri’nin doğduğu Sakarya Meydan Muharebelerinin yaşandığı Ankara'nın Haymana ve Polatlı ilçelerinde araştırma yapıp, belgesel çekmiştim. Bayramın 3. günü, Afyon bölgesine giderek yine Sakarya Nehri Havzası’ndaki Büyük Taarruz ve Başkomutan Meydan Muharebelerinin yapıldığı mekânı, Afyon, Kütahya ve Eskişehir bölgelerinde belgeseller çekip araştırma yapma imkânım oldu. Bir kez daha gördüm ve anladım ki Sakarya Nehri’nden bir kuruluş ve kurtuluş tarihi akmakta ve bu savaşlar Türkiye Cumhuriyeti’nin kurtuluş ve kuruluş tarihine beşiklik etmiştir. Ayrıca, Osmanlı Devleti de yine, Sakarya Nehri Havzası’ndaki Eskişehir ve Bilecik bölgesinde kurulmuştur. Üstad Necip Fazıl Kısakürek'in Sakarya Türküsü şiirini yazmasında Sakarya Nehri ilham kaynağı olmuştur.

Sakarya Nehri’ne sahip çıkmak, kuruluş ve kurtuluş tarihimize sahip çıkmaktır. Kültür ve medeniyet coğrafyası bilinmeden, tarih anlaşılmaz. Tarihi coğrafyamızda ırmakların, nehirlerin, dağ ve ovaların ayrı bir anlamı vardır.

Dünya coğrafyasını gezdiğimizde, her medeniyetin kültür ve tarihinin sindiği ırmaklar, dağlar, yaylalar çıkar karşınıza. Ünlü şair ve düşünür Yahya Kemal Beyatlı, "Türkün gönlünde dağ varsa balkan, nehir varsa Tuna'dır" diyerek bizlere coğrafyamızın hakikatini yansıtmaktadır. Osmanlı coğrafyasının sınır çizgisini tarihçiler, Nil Nehri’nden Tuna nehrine diye tanımlarlar. Tuna Nehri’nin Osmanlı tarihindeki yeri çok farklıdır. Bu konuda ilginç ve ayrıntılı bilgilere ulaşmak isteyen meraklı okurlarım, hazırlamış olduğum ''TUNADAN BİR TARİH AKAR'' kitap ve belgeselle Tuna Nehri’nin gördüğü Almanya'dan, Karadeniz'e döküldüğü Ukrayna'ya kadar birçok coğrafyanın bilgisini elde edebilirler.

www.devrialem.tv ve www.iktav.com sitemizden belgeselimizi izleyebilir ve kitabımızın ayrıntılı bilgilerini buradan okuyabilirsiniz.