Eğitimde durumumuz çok, çok, çok kötü!

26 Kasım 2011, 12:57

Geçen hafta sonu İstanbul'daydık. Cumartesi akşamı korkunç bir trafik vardı. Silivri'den Küçükyalı'ya 2.5 saatte gittik. Bir yandan trafikteki çaresizlik, diğer yandan ağır aksak ilerleyen trafikte slalom yapanlar, sürekli şerit değiştirerek iki üç araç öne geçmeye çalışanlar, emniyet şeridinde hız yapan zavallılar…

Sonra düşündüm; 'trafikteki bu çılgınlık tamamen eğitimle ilgili' dedim. Zaten faullü otomobil kullanan sürücülere baktığınızda, hemen anlaşılıyor eğitim süresinin 6 yılı geçmediği…

Aynı akşam gazetelere göz gezdiriyordum, ekonomi sayfasında bir haber; Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Orta 2'den terk bir toplum olduğumuzu söylemiş.

Vallahi cuk oturdu… Ben de trafikte sıkışmış, aynı şeyleri düşünüyordum. Ali Babacan Fransa'nın Cannes kentinde bir toplantıda demiş ki;

“Bizim dünyanın 17'inci büyük ekonomisi iken, 16'ıncı durumuna gelmemiz, Avrupa'nın ise 6'ıncı büyük ekonomisi haline gelmemiz gayet güzel. Ancak bakıyoruz ki insani gelişmişlik endeksinde çok alt sıralardayız ve bunun en önemli sebebi eğitim göstergeleri. 25 üstü nüfusumuza baktığımızda, bu nüfusumuzun ortalama okulda geçirdiği yıl sayısı 6,5. Yani 25 yaş üstü nüfusumuzun okul seviyesi ilkokul 7'inci sınıftan terk. 6'yı bitirmişiz, 7'yi tamamlayamamışız. Eski tabirle orta yaş nüfusumuzun ortaokuldan terk eğitim seviyesi var. Eğer köklü adımlar atmazsak; Türkiye hızlı büyüme performansını bir süre sonra kaybedebilir. Çünkü orta ikiden terk bir nüfus ile eğitim seviyesinin çok daha yüksek olduğu bir ülkenin oluşturacağı katma değer arasında tabii ki fark olacaktır.”

“Anlaşıldı” dedim kendi kendime, Başbakan Yardımcısı yeni yayımlanan Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın 2011 İnsani Gelişme Raporu'nu incelemiş. Eve dönünce raporu internet'ten indirdim. Hemen son bölümdeki istatistiklere bakmaya başladım. Benim derdim eğitimle ilgili olanlar. Notlarımı aldım, biraz da size aktarayım… Lütfen okuyun, sıkılmayın.

Bir kere GSYİH'dan (gayrisafi yurtiçi hasıla=milli gelir) eğitime ayrılan payda durum iç açıcı değil. Türkiye yüzde 6.7 pay ayırıyor. ABD ne kadar ayırıyor biliyor musunuz? Yüzde 16.2. Peki işgal ettiği ülkeler; Irak da ve Libya da yüzde 3.9. Buradan bir yoruma gidebiliriz. Gelişmiş sömürgecilerin, bizim gibi az gelişmişleri niçin cahil bırakmak istedikleri konusunda… Kuveyt 3.3, Katar 2.5, pay ayırıyor eğitime. Petrol zengini bu ülkeler eğitime en düşük harcama yapanlar. Halkı cahil bırak, petrolü kolaylıkla kapabilesin.

Hızlı büyüyen Çin'in yüzde 4.6, Hindistan'ın 4.2, Rusya'nın 5.4 oranları da dikkatimi çekti.

Peki en çok payı ayırıyor; Bir kere bütün gelişmiş ülkeler yüzde 10 üzerinde pay ayırıyor eğitime. Sonra dikkatimi yüzde 11.8 ile Küba çekti. Bosna Hersek 10.9, Moldova 11.9, Gürcistan 10.1 pay ayırıyor. Bir de Sierra Leone, Liberya ve Burundi gibi Afrika ülkeleri yüzde 13'ün üzerine çıkmış. Enteresan…

Peki, Ali Babacan'ın sözünü ettiği ortalama okula gitme yılında durum ne? Bizde 6.5 yıl. Hiç parlak değil. Türkmenistan'da 9.9, Botswana'da 8.9, Filistin'de 8, Kenya'da bile 7 yıl. Nüfusu 1 milyarı aşan Çin'de bile 7.5 yıl.

Birincilik 12.6 yıl ile Norveçlilerde… Amerikalılarda 12.4, Çeklerde 12.3, Almanlarda da 12.2 yıl. Komşularımız; İran 7.3, Azerbaycan 8.6, Ermenistan 10.8, Rusya 9.8 yıl.

Gelelim, 25 yaş ve üzerindekilerin orta öğrenim görme oranına… Ben pozitif ayrımcılık yaparak, özellikle kadınlara baktım. Türkiye'de kadınlarda orta öğrenim görme oranı yüzde 27. Çok, çok, çok düşük bir oran.

İşte, “baskıcı, kadınları eve kapatan, değer vermeyen” dediğimiz, İran'da bile yüzde 39. Mısır'da yüzde 43. Türkiye'nin altındaki ülkeler; Suriye (25), Pakistan (24), Irak (22).

Mısır'da bile bu oran yüzde 43. Moldova yüzde 85, Rusya 90, Ermenistan 94. Birinci yine yüzde 99 ile dünyanın en gelişmiş ülkesi Norveç…