Kazaklar Kültürlerine sahip çıkıyor!

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

08 Kasım 2016, 11:02

Kazakistan'daki belgesel çekimlerimiz ve belgesel filim gösterimlerimiz devam ediyor. Kazakistan'ın bağımsızlığının 25 yıl etkinlikleri ilerde ilgili bilgiler alıyoruz bağımsızlıkla ilgili yapılan anıtları gezerek belgesel çekiyoruz . Kazaklar tarih kültür ve sanat faaliyetlerine önem veriyor, bu durum gerçekten takdire şayan. Kültür ve geleneklerinden kopmadan yaşamlarını devam ettirmeleri gerçekten son derece önemli.

2500 YILLIK ALTIN ADAM HEYKELİ

Kazakistan'ın binlerce yıllık geçmişe sahip kültür başkenti Almatı yakınlarında bulunan ve İskit Türkleri tarafından yapıldığı söylenen Altın elbiseli Adam heykelini yakından inceleme fırsatı bulduk. Edindiğimiz bilgilere göre Altın işlemelerin 2500 yıl önce yapıldığı Bilim adamları tarafından tespit edilmiş. Saka Türkleri olarak da adlandırılan İskit Türkleri altın işlemesi ve medeniyette oldukça ilerde olduğu söyleniyor.

Kazakistan tarihi İle ilgili bir çok kitap ve Belgeninde belgeselini çekerek Türk İslam tarihini kütüphane ve Kazakistan müzelerinde araştırıp belgeselini çektim.

Türklerin altın işlemelerinde oldukça ilerde olduğunu gösteren önemli bilgilerden biriside Sibirya bölgesindeki Tuva Türk Cumhuriyetinin başkenti Kızıl müzesindeki Altın taçlı hanım heykeli. Bu heykelin tarihi geçmişi de yaklaşık 2750 yıllık .

KAZAKİSTAN HAKKINDA BİLGİLER -2

1991 yılında Sovyetler Birliği'nden ayrılan Kazakistan, anayasada üniter, laik cumhuriyet olarak tanımlanmaktadır. 1993, 1995 ve 1998 yıllarında olmak üzere üç kez anayasasını değiştirmiştir. 1998 yılındaki anayasaya göre Kazakistan, yasama, yürütme ve yargı organlarının bağımsız olduğu demokratik, üniter bir devlettir.

Cumhurbaşkanı 5 yıl için seçilir. Cumhurbaşkanı seçilebilmek için 40 yaş üzerinde olmak ve Kazakça bilmek şarttır. Seçmen yaşı ise 15'tir. Yasama yetkisi 107 milletvekilinden oluşan meclis ve 47 üyeden oluşan senatoya aittir.

Ekim 1999'da yapılan seçimlerde Otan Partisi %30.9 oy alırken, Kazakistan Komünist Partisi %17.7 oranında oy almıştır. Sosyalist eğilimli Agrarnaya Partiya (Tarım Partisi) %12.6, Kazakistan Halk Partisi ise % 11.2 oy oranıyla meclise girebilmiştir.

15 Ocak 2012'de yapılan parlamento seçimlerinde ise Nur Otan Partisi oyların %80'i alarak 83 milletvekilliği kazandı. Ancak AGİT seçimlerin yeterince demokratik olmadığını iddia etti.

Seçime katılan partilerden Nur Otan, Kazakistan Komünist Halk Partisi, Kazakistan Demokratik Ak Yol Partisi %7 barajını aşarak meclise girmeye hak kazanmıştır. Kazakistan Demokratik Ak Yol Partisi %7,47 oy alarak 8 milletvekili çıkarırken, Kazakistan Komünist Halk Partisi %7,19 oy oranıyla 7 milletvekilliği kazanmıştır.

NÜFUS VE DEMOGRAFİK YAPI

1926'da 3.713.000 olan nüfus 1959 yılında 1 milyon azalmıştır. 2006 verilerine göre 15.300.000 nüfusa sahiptir. 1989'da 16,464,000 olan nüfus 1999 nüfus sayımına kadar yıllık ortalama %1’lik bir azalma ile 14.953.000'a düştü. 2000-2001 döneminde de düşme devam etmesine karşın 2003-2004 arasında azalış trendi durarak % 0,7 oranında artışla 14.951.000'a ulaştı. 2006 itibariyle nüfusun 15.300.000 olduğu tahmin edilmektedir. Etnik grupların dağılımı şöyledir:

• Kazaklar: %62,2

• Ruslar %25,6

• Ukraynalılar: %2,9

• Almanlar: %1,4

• Özbekler: %2,9

• Tatarlar: %1,9

• Uygurlar: %1,8

EKONOMİK DURUM

Bağımsızlığın ardından siyasî ve ekonomik istikrara kavuşan Kazakistan'da büyük petrol, uranyum, demir, altın ve kurşun rezervleri bulunmaktadır. Kazakistan doğal kaynakları ve toprakları itibarıyla önemli bir ülkedir. Hacim ve çeşit bakımından mineral ve hammadde yatakları ile dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.

Kazakistan'da 1225 tür mineral ihtiva eden 493 yatak bulunmaktadır. Uranyum, krom, kurşun ve çinko yataklarının zenginliği itibarıyla dünya ikincisi, mangan itibarıyla dünya üçüncüsü, bakır itibarıyla de beşincisidir. Kömür, demir ve altın rezervleri itibarıyla Kazakistan dünya sıralamasında ilk on ülke arasında, doğalgaz, petrol ve aluminyum rezervleri itibarıyla da, sırası ile ilk on iki, ilk on üç ve ilk on yedi ülke arasında yer almaktadır. Kazakistan'da 1996 yılında dünyanın en büyük üçüncü altın madeni bulunmuştur. Dünyadaki kromun %26'sı, altının %20'si, uranyumun %17'si Kazakistan'dadır.

Ülkenin mineral ve hammadde üretimi ise, kendi ihtiyacının çok üstündedir. Bu nedenle metalik bizmut, süngersi titanyum, kil ve rafine bakır, mangan ve konsantreleri üretiminin yüzde 90'ı, petrol, metalik kurşun ve çinko üretiminin yüzde 80'i ile doğalgaz, kömür, demir cevheri ve krom üretiminin de yüzde 50'den fazlası ihraç edilmektedir. Kazakistan toprakları altında keşfedilmiş maddi zenginlik 2 trilyon ABD Doları'ndan fazladır.

İKLİM BİLGİLERİ

Kazakistan’ın okyanuslardan uzak kalması ve deniz tesirini iç kısımlara girmesini engelleyen büyük dağların olması, Kazakistan iklimini kıtalık kara iklim yapmaktadır. Ülke genelinde yaz ve kış ayları arasında sıcaklık farkı çok büyüktür. Ocak ayında ortalama -19 dereceden -4 dereceye kadar; Temmuz ayında ise +19 dereceden +26 dereceye kadar farklılık göstermektedir.