KOCAELİ’DE FINDIK VE KÖY KÜLTÜRÜ

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

21 Ekim 2025, 11:36

KOCAELİ’DE İLK FINDIK BAHÇELERİNİN 1935 TARİHİNDE GİRESUN’DAN GELENLER TARAFINDAN KURULDUĞU KOCAELİ’NİN EN BÜYÜK KÖYÜ KANDIRA KARA AĞAÇ’TA KÖY HAYATI DEVAM EDİYOR

https://www.facebook.com/share/v/1ACPdm9BS6/?mibextid=wwXIfr

EMEKLİ OLANLAR, YURTDIŞINDAN DÖNENLER, KÜÇÜK VE BÜYÜKBAŞ HAYVAN ÇİFTLİKLERİ KURUYORLAR

KOCAELİ’DE FINDIK TARIMINI 1935’DE GİRESUN’DAN GELENLER BAŞLATTI

Tarihi bilgiler çok önemli; bilgi, bilişim ve uzay çağında yaşadığımız bu asırda bilgiler tarihçi belgelere dayanırsa anlam ifade eder. Mübarek Ramazan ayı coşkusu yaşıyoruz. Oruç tutuluyor, teravih namazları kılınıyor, sahura kalkılıyor; iftar sofralarında doya doya Ramazan coşkusu yaşıyoruz. Ramazan ayı, sadece dini ibadet yapılan İslam dininin beş temel şartından biri olmakla beraber sosyal, kültürel ve sağlık açısından çok önemli bir aydır. Keşke tam anlamıyla mübarek Ramazan ayının kıymetini bilebilsek. Diyanet İşleri Başkanlığı ve din görevlilerimiz keşke camilerde her akşam iftar sofraları kurup, mahalle kültürü ve komşuluk ilişkilerini güçlendirse; mahallede yaşayan zengin ve fakir insanları birbiri ile iftar sofralarında tanıştırıp kaynaştırsa. Maalesef bu konuda hiçbir şey yapılmıyor. Belediyeler, STK’lar ve diğer kurumlar tarafından verilen iftarlar içerisi doldurulup, Ramazan’ın mana ve önemine uygun yapılsa. İftar sofraları ve belediye iftarları, israf ve gösterişin olduğu manadan çok, madde ve dünyevi konuların konuşulduğu reklam aracına dönüştürülmekte.

GİRİB İFTARINDA KOCAELİ’DE GİRESUN TARİHİ VE DİLOVASI GİRESUN DERNEĞİ LOKALİNE KÜTÜPHANE KURULMASINI KONUŞTUK

10 yıl önce doğduğumuz Giresun’da ve doyduğumuz Kocaeli’de “Bizim Sloganı” ile STK olarak bölgemize hizmet etmek amacıyla kurucuları arasında olduğum Giresun İş İnsanları ve Bürokratlar Derneği’nin faaliyetlerini takip etmeye çalışıyor, imkanım ölçüsünde faaliyetleri takip ediyorum.

Ankara’daki iftardan sonra, GİRİB Kocaeli Şubesi’nin Gebze’de düzenlediği iftar programına katılıp, Kocaeli’ye Giresunluların geldiği tarihi iftar masasındaki arkadaşlarla sohbet ettik.

İftar masasını birlikte paylaştığım Dilovası Giresun Derneği’nin mevcut başkanı ile tanıştık, önceki dönem başkanı değerli arkadaşım Şükrü Yılmaz ile Dilovası üzerine sohbet edip dernek lokaline birlikte kütüphane kurma kararı aldık.

GİRİB’İN İFTAR PROGRAMINDAN NOTLAR

Giresun İş İnsanları ve Bürokratlar Derneği (GİRİB) Kocaeli Şube Başkanı Özgür Yeşil ve yönetimi tarafından Gebze’de düzenlenen iftar programı yoğun katılımla gerçekleşti. Gebze Belediye Başkanı Zinnur Büyükgöz ile STK temsilcileri, muhtarlar ve siyasi parti temsilcileri, oda başkanları, iş insanları ve bürokratların katılımıyla geçti.

GİRİB Genel Başkanı Kemal Tokmak, “Şubelerimizle daha güçlü bir şekilde ilerliyorum. Bugün burada üç şube başkanımız ve yönetimleri ile genel merkez yöneticilerimiz ve burada bulunan hemşehrilerimizle bir arada olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Sizlerle daha güçlü olacağız” dedi. Şube başkanları da “GİRİB’in bir parçası olmaktan onur duyuyoruz, hep birlikte güzel işler yapmaya adayız” dediler. Yeni kurulan İstanbul ve Sakarya şube başkanları ve yönetimleri tek tek kendilerini tanıttılar. Kapanış konuşmasını Kocaeli Şube Başkanı Özgür Yeşil yaparak katılımcılara teşekkür etti.

KOCAELİ’DE FINDIK ÜRETİMİ GİRESUNLULAR TARAFINDAN 1935 TARİHİNDE BAŞLADI

Ülkemizin milli ve yerli en önemli dünya markası GİRESUN TÜRK FINDIĞI olarak dünya fındık otoriteleri tarafından kabuk edilmekte.
Birçok arşiv belgesinde fındık ekim ve dikimin dünyaya Doğu Karadeniz bölgesinden, Giresun’dan yayıldığı bilinmekte.
Bu konuda Kültür Bakanlığı ile Dünya markası fındığı ile ilgili araştırma yapıp belgesel çekimi yaptık.
İlim Kültür Tarih Araştırmaları Merkezi (www.iktav.com) İKTAV Vakfı Kütüphanesi olarak yaptığımız araştırmaların linklerini sizlerle paylaşıyorum:
http://www.kulturtarihimiz.com/vatan-yahut-findik/

VATAN YAHUT FINDIK BELGESELİ
Araştırmacı gazeteci ve belgeselci olarak 30 yıldan beri belgesel çekimleri yapıyor. Çektiğimiz belgeselleri başta TGRT Belgesel TV olmak üzere her gün birçok TV kanalında Devri Âlem adıyla (www.devrialem.tv) yayınlanmakta.
https://www.youtube.com/playlist?list=PLVpLtuUKuBQC6bB8REfXb-cVv9fTPdPar

KOCAELİ’DE FINDIK TARIMININ TARİHİ CANLI HABERDE
https://www.facebook.com/gebzeningazetesi/videos/kocaeli-kandira-kefken-karaa%C4%9Fa%C3%A7-k%C3%B6y%C3%BC-muhtarlarin-dan-haci-ali-bozkir-ile-canli-m/992231541806566/

Kocaeli bölgesinde en çok fındık üretimi yapılan Kocaeli’nin en büyük köyü Kandıra Karaağaç köyünde fındık bahçeleri 1935 yılında Giresunlular tarafından kuruldu.
www.gebzegazetesi.com canlı haberinde, TGRT Belgesel TV Devri Âlem belgesel TV programı olarak hazırladığımız Kandıra tarım, ziraat ve turizm belgeselini sizlerle paylaşıyoruz.

https://www.youtube.com/watch?v=5lMKqXMDQzQ

KOCAELİ’DE FINDIK TARIMI
https://www.kocaelibarisgazetesi.com/amp/haber/5968660/kocaelide-yillik-100-bin-ton-findik-uretiliyor

GEBZE GAZETESİ FINDIK HABERİ
http://www.gebzegazetesi.com/m/?id=3688&t=makale

İsmail Kahraman’ın Kaleminden BELGESELCİNİN Not Defteri - Köy Kültürü Neden Yaşatılmalı?
https://www.gebzegazetesi.com/koy-kulturu-neden-yasatilmali-makale,1120.html

Büyükşehir yasası ile köyler mahalle yapıldı. Köyler mahalle yapılması ile köy hayatı yavaş yavaş sona eriyor. Köy kültürünün yaşatılması için Büyükşehir yasasının çıktığı yıllarda şikâyet ve sitemlerimizi ilgili ve yetkililere iletmiştik. O günlerde hiçbir ciddi araştırma ve bilimsel inceleme yapmadan, siyaseten o zaman etkili ve yetkili olan eski Bakan Nihat Ergün bir oldubitti ile köyleri mahalle yapıverdi. Üstelik, “Köylerin seçmen sayısı ne kadar ki? İster oy versin, ister vermesinler. Köyler mahalle olarak büyükşehirlere bağlanacak” direktif ve kesin tavrı ile de oldu bitişini perçinlemiş oldu.

Köy kültürü yavaş yavaş yok oluyor. Bugün büyükşehirlere bağlı köylerde birçok bakımdan köy hayatı yok olmak üzere. Tarım, hayvancılık ve ziraat can çekişmekte. Geçtiğimiz günlerde bir köy muhtarı, köydeki ahırın hayvan gübresinden dolayı zabıta tarafından köylüye ceza yazıldığını söylerken, şehir merkezindeki bir mahalle ile geçmişte köy olan dağ başındaki bir mahallenin aynı kategoride değerlendirilmesi, her bakımdan köylülere sıkıntı yaşatacak ve köy hayatı yok olup gidecektir.

Yeni bir seçim yapıldı. Önümüzdeki günlerde yeni bir koalisyon hükümeti kurulacak. Bu konuda öncelikle Kocaeli bölgesi milletvekillerine tarihi görev düşüyor. Kocaeli büyükşehir yasasının pilot olarak uygulandığı ve köylerin mahalle yapıldığı ilk il olması açısından bu konu yeniden ele alınmalı; büyükşehir yasasının eksik ve fazlası bilimsel olarak akademik çevrelerce incelenmelidir. Özellikle köylerin konumu ve statüsü ciddi şekilde değerlendirilmeli. Yeni bir büyükşehir yasası taslağı hazırlanıp, özellikle köy kültürünün yaşatılması noktasında yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Bu konuda Kocaeli ve Gebze Teknik Üniversitesi Rektörlüklerine, Kocaeli milletvekillerine ve köylerle ilgili sivil toplum örgütlerine tarihi görev düşüyor. Dün gazetemizi ziyarete gelen ve kendisi ile bu konuları görüştüğümüz Gebze Muhtarlar Derneği Başkanı ve Kadıllı Köyü/Mahallesi muhtarı Necati Özyurt, köylerdeki sıkıntı ile ilgili bize geniş bilgiler verdi. Gerçekten köylüler her bakımdan zor durumda. Köylerin üzerinde durmalılar ve Büyükşehir yasasını yeniden ele almalıdırlar.

KÖYLERLE İLGİLİ NELER YAZMIŞTIK?

Daha önce bu köşede köy kültürünün yaşatılması ile ilgili birçok yazı kaleme aldım. O yazıların bir kısmını bugün köşemde sizlerle paylaşıyorum.

KÖY KÜLTÜRÜ YAŞATILMALI (22 MAYIS 2014 GEBZE GAZETESİ)

Yerel seçimlerle Kocaeli köyleri tarih oldu. Kocaeli genelinde 600 civarında köy vardı. Yani seçimlere kadar vardı. Artık onlar mahalle oldu. İzmit merkezdeki Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Gebze’nin en ücra köşesindeki Tepemanayır köyünde, Kandıra Dağları’ndaki köylere ve Karamürsel’in İznik sınırındaki köylere kadar hizmet götürmekten sorumlu olacak.

Ama bu köylere acaba hizmet götürecek mi? Köylerin mahalle olmasıyla ne gibi sorunlar yaşanacak? Köylere bu karar ne getirip ne götürecek? Hiçbir tartışması olmadı. Üniversitelerimiz bu konuya kayıtsız kaldı. Meslek odaları ve siyasetçiler duyarsız. Üzerinde gerçekten durulması gereken nokta.

Dün sabah bizleri ziyaret eden 700 yıllık geçmişi olan Muallimköy’ün yeni muhtarı Haydar Yılmaz, köyü ile ilgili düşüncelerini aktardı. Köyde hâlen doğalgaz yok ve üstelik Gebze’nin merkezinde. Köyde inşaat sadece 2,5 kat ile sınırlı. Deyim yerindeyse birçok sorun ve sıkıntı yaşanıyor.

Muallimköy’ün Muallimköy’ün yeni muhtarı Haydar Yılmaz

Kendisi bize önemli bilgiler verdi. Gerçekten üzerinde durulması gereken, yetkililerin çözmesi gereken sorunlar. Baştan beri sürekli yazıp gündeme getirdik. Köyler mahalle olsa da köy adları, köy kültürü ve köy tarihi korunmalıdır.

Kocaeli gerçekten çok güzel bir il. Ancak gezip görenler ve Kocaeli’den mutlu olanlar için… Kocaeli bölgesini bugün birçok anlı şanlı sanayici sadece rantı ile ilgilenmekte, Kocaeli’den para kazanarak Kocaeli’ye sahip çıkmamaktadır.

Kocaeli’nin nimetlerinden yararlanan birçok kişi ve kuruluş ise Kocaeli’de yaşamamaktan mutlu olmamakta, her fırsatta Kocaeli ve Gebze bölgesini kötülemektedir.

Bana göre Kocaeli ve Gebze bölgesinde yaşamak Allah’ın bir lütfu. Sorun ve sıkıntılar olsa da Kocaeli, Türkiye’nin her bakımdan çok güzel bir ili. Kocaeli bölgesini gezip tanıdıkça Kocaeli’ye sevgim daha artıyor ve deyim yerindeyse Kocaeli’ye aşık oluyorum. Sevmek tanımakla başlar. Tanıyıp bildiğinizi sevip, sayabilirsiniz. Keşke herkes Kocaeli’yi tanıyabilse ve Kocaeli’yi doya doya gezebilseler.

KÖYLERDEKİ TARİHİ ESERLER KORUNMALI

Özellikle Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın İbrahim Karaosmanoğlu’na büyük görev düşüyor. Vakit geçirilmeden, hemen şimdi köylerde envanter çalışmaları yapılmalı; tarihi değere sahip kültür varlıkları tespit edilip kayıt altına alınarak tescil edilmelidir. Sayın başkanın haberi olmadan bazı müteahhitler tarafından yüzlerce yıllık tarihi çeşmeler yıkılıp yerine hiçbir değeri olmayan beton çeşmeler yapılmakta, tarihi çeşme ve pınarlar betonlaşmaktadır. (Köy kültürü yaşatılmalı - 22 MAYIS 2014 GEBZE GAZETESİ)

Sonuç olarak köyler ve köy kültürü çok önemli. Köylerin yaşatılması, özellikle Büyükşehir yasasından doğan sorunlarla, eski Bakan Nihat Ergün’ün bir oldubitti ile mahalle yaptığı köylerin sorun ve sıkıntılarını yeni Kocaeli milletvekillerimiz ele alıp incelemeli; bu konuda diğer büyükşehirlere de örnek olarak bir yasal düzenlemeye gitmeli. Yeni milletvekillerimize tarihi görev düşüyor.

Editör: Hüseyin Resul Şimşek