Anlatayım...
Hükümet yeni bir yasa çıkardı ve bireysel girişim sermayesini (BGS) yeniden tanımladı. Bireysel girişim sermayesine girecekleri yüzde 75 vergi muafiyeti ile destekliyor.
Örnekle anlatayım.
Birilerinin parası var ve değerlendirmek istiyor. Birilerinin de iş fikri var ama para yok...
Parası olanlar, 90’lı yıllarda paraya para kazandırdılar. Para satan tefeciler, aylık yüzde 10 ile para sattılar. Yani yıllık yüzde 120 ...
Nereden mi biliyorum? Ben de satın aldım da ondan...
Hatta Tansu Çiller döneminde, 1994 Yılı’nda. Hiç unutmadığım bir dönemdir. Üç aylık Hazine bonosuna yüzde 50 faiz verildi.
Düşünebiliyor musunuz? Üç ayda, paranıza yüzde 50 para kazandırıyorsunuz!
Bu şartlarda kim yatırım yapar..?
Ya da... Bu şartlarda para alan sanayici ne yapar?
Batar...! Çoğu da battı...
Ticaretle uğraşanlar ne yapar? Borcunu ödeyemez! Çok zorda kalırsa intihar eder..
Edenler etti..
Ne mutlu ki, bugün esnafa verilen faizler yüzde 5 seviyesine düştü. Hem de yıllık. Rüyamda görsem inanmazdım. Hele hele IMF’ye borcumuzu bitirip, 5 milyar dolar borç vermeyi teklif edeceğimiz akıllara gelmezdi.
İşini bileni takdir edeceksin.
Gelelim Melek Yatırımcı’ya...
Ne demiştik? Birinin parası var; birinin de iş fikri var, ama parası yok.
İşte burada parası olan ‘Melek’ oluyor ve paraya ihtiyacı olan girişimciye ortak oluyor; ama bu ortaklık genel olarak geçici bir ortaklık.. Yani 3-5 yıllık bir ortaklık oluyor.
Örneğin, sen bir iş yapmak istiyorsun ve 100 liraya ihtiyacın var. Ben de senin projeni dinliyorum. Mantıklıysa sana 100 lirayı verip, ortak oluyorum. Sonra, işini kuruyorsun veya büyütüyorsun. Sözleşmeye göre kaç yıl sonra ortaklıktan çıkacağımız yazıldıysa veya hangi yılda anlaşırsak, ben ortaklıktan çıkıyorum. Örneğin, 5 yıl sonra kaç liramız oldu? 200 lira. Ne kazandık? 100 lira. Ben yüzde 50 ortak girdiysem, 150 liramı alıp çıkıyorum; ama sen de 50 lira kazanmış ve artık şirketinin tek sahibi olarak yoluna devam ediyorsun.
Ben ne kazandım? 50 lira. Bunun normalde vergisi neydi? Kişisel gelir vergisi olarak hesaplarsak, yüzde 30’dan 15 lira vergi ödeyecektim. BGS belgem olduğundan, yüzde 75 teşvik olduğundan 15 lira yerine 3 lira 75 kuruş vergi ödeyeceğim.
Melek Yatırımcı ne kazanmış oldu? Parasını yıllık yüzde 5 faize yatıracağına, girişimciye ortak olarak kar elde etti ve vergininde yüzde 25’ini ödedi.
Girişimci ne kazandı? Sermayesiz girdiği işe Melek Yatırımcı sayesinde 5 yıl sonra kendi işinin patronu oldu...
Sonuç olarak her ikisi de kazandı.
Fedakarlık eden para sahibi de, ‘Melek’ gibi birisi olduğundan, Melek Yatırımcı oldu.
Peki, ya bu girişim hesabı tutmasaydı, paralar batsaydı ne olacaktı?
Papaz olacaklardı...
Olacak o kadar!