İflasın ertelenmesi kurumu, iflas halinde olan şirketlere kendini iflas durumundan kurtarması ve tekrar ihya olması için kanun koyucu tarafından tanımlanmış bir kurumdur.  

Özet olarak bu şekilde tanımlanan iflas erteleme kurumu pasifi yani borçları aktifinden fazla olan şirketlerin, yetkili kurulları veya bir alacaklısı tarafından şirket merkezinin bulunduğu yer Ticaret Mahkemesi’ne talebi ile şirket hakkında iflasının ertelenmesi kararı verilebilmektedir. 

Mahkemeden iflasın ertelenmesi isteyebilmek için öncelikle, şirketin borca batık olması gerekmektedir. Eğer şirket Mahkemece yapılacak bilirkişi incelemesinde borca batık çıkmaz ise, erteleme talebi mahkemece reddedilecektir. Talep eden şirketin borca batık olup olmadığı incelenirken şirketin bilançosu incelenecektir. Bilançoda incelenirken kaydi değerlerden ziyade rayiç değerler dikkate alınarak borca batıklık tespit edilecektir. 

Erteleme için diğer şart ise şirketin yetkili organları tarafından veya bir şirket alacaklısı tarafından Mahkemeye erteleme talepli bir dilekçe ile başvurulması gerekmektedir. Dolayısıyla bir diğer dava şartı da taleptir. Mahkeme kendiliğinden herhangi bir şirketin iflasının ertelenmesi kararı veremez.

Borca batık olan şirket Mahkemeye talep de bulunduğunda dava dilekçesi ile birlikte iyileştirme projesini de sunmak mecburiyetindedir. İyileştirme projesinde şirketin hangi önlemleri alarak Mahkemece verilecek sürede şirketi iflas halinden kurtaracağı belirtmesi gerekmektedir. Bu projenin de inandırıcı olması gerektiği şüphesizdir.

İflası ertelenen şirket

Yukarıda belirtilen şartlar yerine getirildiğinde mahkemece resen inceleme yapılarak şirketin borca batık olup olmadığı incelenecektir. Şirketin borca batık olduğu ve ihyasının iyileştirme projesi kapsamında mümkün olduğu durumlarda, mahkemece şirketin iflası ertelenecektir.

İflası ertelenen şirketlere hiçbir şekilde alacak dolayısıyla icra takibi yapılamayacaktır. -Kanuni istisnalar elbette mümkündür.- Bu kapsamda kamu alacakları için de şirkete herhangi bir takip yapılamayacaktır. Dolayısıyla şirkete bir nefes alma fırsatı verilmiş olacaktır. Şirket bu fırsatı iyi değerlendirip borca batıklıktan kurtulur ise verilen karar kaldırılacaktır. Aksi halde verilen korumaya rağmen şirket daha da kötü hale gelmiş ise, Mahkemece şirketin iflasına karar verilecektir.

Mahkemece verilecek iflas erteleme kararında şirketin iflasının hangi süre zarfında ertelendiği açıkça yazılmalıdır. Dolayısıyla Mahkeme süresiz erteleme kararı veremez. Yeni düzenlemede erteleme süresinin azami bir yıl olduğu hüküm altına alınmıştır. Bu süre Mahkemece daha önceleri 4 defa uzatılabilirken 15 Temmuz 2016 da kabul edilen ve 9 Ağustos 2016 yayımlanan Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 1 yıla indirilmiştir. Dolayısıyla daha önceleri erteleme süresi azami 5 yıl iken yeni düzenleme ile bu süre 2 yıla indirilmiştir. 

OHAL kapsamında İflas erteleme

21.07.2016 tarihinden itibaren ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal ile kanun koyucu bazı tedbirler almıştır. Bu tedbirlerin ekonomik ayağında ise yukarıda anlatmış olduğumuz iflas erteleme kurumu ile ilgili düzenlemeler de mevcuttur. 

669 sayılı KHK ile “Olağanüstü halin devamı süresince, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 179 uncu maddesi uyarınca sermaye şirketleri ile kooperatifler tarafından iflasın ertelenmesi talebinde bulunulamaz; bu yönde yapılan talepler mahkemelerce reddedilir.” Şeklindeki düzenleme ile Olağanüstü Halin devamı sürecinde iflas ertelemeye başvurma yolu kapatılmıştır. Dolayısıyla OHAL süresince şirket borca batık dahi olsa Mahkemeden iflasının ertelenmesini istenemeyecektir. Ancak Olağanüstü halin ilanından önce yapılan iflasın ertelenmesi talepleri hakkında, tedbir kararı verilip verilmediğine bakılmaksızın, olağanüstü hal süresince nihai kararın verilemeyeceği de Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Cumhuriyet Başsavcılılarına gönderilmiştir.