Gelişengillere de nazar değdi...

05 Mayıs 2012, 10:51

Dünya ekonomisinin üzerinde yine kara bulutlar dolaşıyor. Siz bakmayın içerde şişirilen olumlu havaya… Standard & Poor's ülke ekonomisinin görünümünü pozitiften durağana çevirdi. Bakanımız diyor ki, “Bu kuruluşun kendi standardı kaymış.” Ama Yunanistan'ı “batık” ilan ederken, Yunan tahvillerine “çöp” derken, bütün Avrupa'nın notunu indirirken kimse bir şey demiyordu. Hatta bizim bakanımız seviniyordu, “Bakın Avrupa krizde, batık ilan edildi ama biz çok iyiyiz” diye…

Neyse bunu geçelim… Dünya ekonomisinde gidişat iyi değil dedik…

Küresel ekonomisinin lokomotifi ABD'de durumlar hiç parlak değil. Ekonomi yılın ilk çeyreğinde yüzde 2.2 büyüme gösterdi. Beklentilerin yüzde 2.5'in üzeriydi ve ABD'nin yeniden bir durgunluğa girmesi ihtimali arttı. İsviçre'de hesabı olan zengin ABD'lilerin vatandaşlıktan çıkmak için kuyruğa girdiği haberleri dikkat çekerken fabrikalara yapılan siparişler de son 3 yılın en düşük düzeyinde… Bu yıl ABD ekonomisi yüzde 1.5'in üzerinde büyürse herkes sevinecek.

Avrupa ise malum… Durgunluktan çıkamıyor, krizin yaralarını saramadığı gibi ikinci kez kapıyı çalmasından korkuluyor. Beşinci büyük ekonomi İspanya büyük bir krizde, bu yıl yüzde 1.5 küçülmesi bekleniyor. Gençler arasında işsizlik oranı yüzde 50'nin üzerine çıktı.

İngiltere'nin yeniden durgunluğa girdiği resmen açıklandı. Fransa'da sıfır büyüme bekleniyor. Kıtanın motoru Almanya'da ise bu yıl yüzde 0.5 gibi mütevazi bir büyüme oran bekleniyor. Bu arada Euro bölgesinde işsizlik oranı Mart ayında yüzde 10.9 ile rekor kırdı.

Ancak bunlardan daha önemli bir gelişme var: Gelişmekte olan ülkeler… Bilenler bilir: Gelişmekte olan ülkelerin dört büyüğü: Çin, Hindistan, Brezilya ve Rusya… Bunlara kısaltma olarak BRIC adı verilmiştir.

BRIC ülkeleri küresel finansal krizin zirvede olduğu dönemler, dünya ekonomik motorunun itici gücüydü. Dünya ekonomisini başta Çin olmak üzere bu ülkeler kurtarmıştı diyebiliriz.

Ne yazık ki BRIC'e de nazar değdi. BRIC ülkeleri bu yıl zorlanıyor. Gelişmekte olan dünyanın öncüleri Avrupa'daki yavaşlama, iç pazarlarının daralması ve küresel yatırımcının güvenli limanları tercih etmesi gibi nedenlerle vites düşürecekler.

Çin'in hükümet büyüme hedefini 1990'dan bu yana en düşük oran olan yüzde 7.5 olarak açıklarken, Brezilya'da büyüme yüzde 7.5'lerden yüzde 2.7 seviyesine indi. Brezilya'nın daralmasındaki en büyük etken şirket karlarını budayan güçlü para birimi oldu.

Rusya ekonomisi ise büyük ölçüde petrol ve enerji fiyatlarına bağımlı ancak Dünya Bankası bu ülkenin küresel durgunluktan sonraki canlanmasının diğer gelişmekte olanlara göre yavaş olduğunu açıkladı. Hindistan'ın da ekonomik yıldızı artık eskisi kadar parlamıyor, bu yıl büyüme oranı yüzde 7'nin altına inecek gibi görünüyor.

BRIC ülkelerinin bu yıl karşılaşacağı sorunların başında, özellikle Avrupa olmak üzere küresel yavaşlama, kurumsal yatırımcıların risk iştahındaki tersine dönüş nedeniyle sermayenin daha güvenli limanlara hareket etmesi ve iç pazarda güven unsurunun azalması sıralanıyor.

Gelişmekte olan piyasaların yavaşlayacağını Morgan Stanley'de bu piyasalara yönelik toplamı 25 milyar dolarlık fonları yöneten yatırım gurusu Ruchir Sharma da paylaşıyor. Çin'in olgunlaşmış bir ekonomi olduğunu, vites düşürerek yavaşlaması gerektiğini söyleyen Sharma, "Çin çökecek demiyorum ama yüzde 8'in üzerinde büyüyemez" diyor.

Sharma, Hindistan'ın siyasi yolsuzluk ve yetersiz altyapı sorunları nedeniyle yüzde 6-7 bandına yerleşeceğini, Rusya'nın emtiadaki yükselişe rağmen yüzde 4'ün, Brezilya'nın ise yüzde 3'ün üzerine çıkamayacağını savunuyor.