Anayasa görüşmelerini TBMM’de takip ettim!

İsmail Kahraman

belgeselciismail@gmail.com

13 Ocak 2017, 10:55

Gerçekten tarihi günler ve tarihi anlar yaşıyoruz. Bugün Türkiye’de ve dünyada olup bitenleri gelecek kuşaklara en iyi şekilde aktarmak gerekiyor. Deyim yerindeyse tarihi olaylara canlı şahitlik yapıyoruz. Eli kalem tutan herkes bugünleri kaleme almalı, kendine göre yorumlayarak tarihe not düşmelidir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde çok önemli görüşmeler yapılıyor. Anayasa değişikliği iktidara göresistemdeğişikliği, muhalefete göre ise rejim değişikliği olarak yorumlansa da değişim ve gelişme çok önemlidir. Değişime ayak uydurmak, zamanı iyi okumak ve yaşananları iyi yorumlamak gerekiyor.

Ankara’da TBMM’de Anayasa görüşmelerini takip etmeye çalıştım. İktidar ve muhalefet kulislerini dolaştım. Milletvekilleri kulisten çok genel kurul salonundaydı. Kuliste İstanbul Milletvekili Hasan Turan ve Kocaeli Milletvekili Cemil Yaman ile sohbet edip Anayasa değişikliği ve diğer konuları konuşarak bilgi edinmeye çalıştım.

Oldukça gergin ve yoğun bir ortam yaşanıyordu. Zaman zaman Bakanlar çıkıyor, Başbakan Kuliste Milletvekilleriylekonuşuyor, TBMM Genel Kurulu’nda hararetli, yoğun gerginlikler ve kavgalar yaşanıyordu. Bu gergin ortamda sinirler gerilirken birlik ve beraberlik ruhundan maalesef uzaklaşılıyor. Keşke birlik ve beraberlik muhafaza edilebilse.

Anayasa görüşmeleri devam ederken MHP lideri Bahçeli’nin sürpriz ve flaş açıklaması geliyordu. MHP Lideri Anayasa tasarısı Meclis den geçmezse olağanüstü seçime gidilmelidir sözü, hem kulisleri hem TBMM Genel Kurulunu hem de Türkiye kamuoyu gündemine bomba gibi düşüyordu.

Daha önce de bir çok kez meclise gittim. Ancak, bu kez Meclis’in bahçesinde bile araba park edilecek yer yoktu. Meclis ziyaretçilere kapatılsa da Milletvekilleri, tam kadro Meclisteydi. Milletvekillerini dışında bürokratlar, danışmanlar ve Gazeteciler ordusu Anayasa görüşmeleri ile ilgili tasarının özetini tarihe not düşme adına sizlerle paylaşıyorum.

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ NELERİ GETİRİYOR?

Meclis'te görüşülmeye başlanan yeni anayasa teklifi maddeleri neler? Cumhurbaşkanı'na hangi yetkiler veriliyor?Teklif, anayasanın "yargı yetkisi" başlığında değişiklik yapıyor. Yargı yetkisinin, Türk milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılacağına dair hüküm, "bağımsız ve tarafsız" mahkemelerce kullanılacağı şeklinde değişiyor.

*Buna göre, milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak. Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek.

*Seçimler 4 yılda değil, 5 yılda bir yapılacak. Cumhurbaşkanı seçimleri de 5 yılda bir olacak ve seçmenler, iki seçim için aynı gün sandığa gidecek. Cumhurbaşkanı seçiminde birinci oylamada gerekli çoğunluğun sağlanamaması halinde, belirtilen usule göre ikinci oylama yapılacak.

*İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılacak. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde cumhurbaşkanı seçilecek. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde, TBMM seçimi yapılmayacak, sadece cumhurbaşkanı seçimi yenilenecek.

*Düzenleme ile cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiğinin kesilmesine yönelik düzenleme kaldırılıyor.

*Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atayacak ve görevlerine son verecek.

*Cumhurbaşkanı üst düzey kamu yöneticilerini atayacak, görevlerine son verecek ve bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenleyecek.

**TBMM Anayasa Komisyonunda kabul edilen Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'ne göre, cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.

** TBMM Anayasa Komisyonunda kabul edilen teklifle Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun yapısında değişikliğe gidiliyor. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun adı, Hakimler ve Savcılar Kurulu şeklinde değişecek.Kurulun üye sayısı 13, daire sayısı 2 olacak.

**Teklifle, önerilen hükümet sistemine uyum için anayasanın farklı maddelerinde bulunan bazı ibareler değiştiriliyor, kimi maddelere yeni ibareler ekleniyor, bazı ibareler ise metinden çıkarılıyor.

Önerilen sistemde, "Bakanlar Kurulu" olmayacak.

Yürütme yetkisi ve görevi, cumhurbaşkanı tarafından anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılacak ve yerine getirilecek.

**Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, en az 12 yerine 10 üyeyle toplanabilecek.

**Anayasa Mahkemesinin üye sayısı 17'den 15'e düşecek.

**TBMM'nin bir sonraki seçimi ve cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019 tarihinde yapılacak.

**Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve askeri mahkemeler kalkacak.