KARADENİZ’İN ÇANAKKALESİ HARŞİT VADİSİ
Eli silah tutan Giresun erkekleri cephelerde şehit olurken, yaşlılar ve genç kadınlar Ruslarla işbirliği yapan Yerli Rum ve Ermenilerin zulmü altında inliyordu. Eşkiya ve asker ka- çaklarının zulmü ise işin çabası. Tüm bu zulme rağmen dul kalmış Giresunlu genç kadınlar, yaşlı dedeler; Tirebolu Limanı’ndan aldıkları askeri cephane ve malzemeleri 18 saat yürüyerek Har- şit Cephesi ve Gümüşoluk bölgesine kar kış demeden sırtlarında taşıyorlardı.. Hopa’dan Tirebolu’ya kadar olan savunmasız Karadeniz insanı, Rus işgali, Rum ve Ermeni işbirlikçilerinden bü- yük zulüm görmüştü. Zulümden kaçan insanlar akın akın Giresun’a doğru göç ediyordu. Yapılan zulümlerin canlı şahidi olan Tirebolulu Fadime nine ile konuşacağız. 100 yaşındaki Fadime nineden; Rus işgali, Birinci Dünya ve Kurtuluş Savaşı yıllarında yaşadığı acı olayları dinlerken gözyaşlarımızı tutamıyoruz. Fadime nine Rusların Harşit Irmağı’na kadar gelmeleri ile acı olayların yaşandığını anlatıyor. Artvin, Rize ve Trabzon bölgesinden insanların akın akın Rus işgalinden kaçtığını, yaşlı ve çocukların yollarda öldüğünü, çocuklarını sırtlarında taşı- yan anaların çekilen ızdıraba dayanamayarak aklını oynatıp kendilerini Harşit Irmağı’na atarak intihar ettiğini dinliyoruz. Rus işgalinde 7 Yaşında olan Fadime nine anne ve babasını savaşta kaybettiğini kardeşi ile birlikte Espiye’ye geldiklerini, Giresun’daki yetimhaneye gelirken 5 yaşındaki kardeşini fındık bahçesinde bı-rakmak zorunda kaldığını yıllarca kardeş hasreti ve vicdan azabı ile yanıp tutuştuğunu söylüyordu. Fadime nineden duyduklarımız bizleri can evimizden vuruyor. Bugün kaç Karadenizli Birinci Dünya Savaşı ve Rus işgalinde dede ve ninelerinin çektiği sıkıntıyı biliyor? Hangimiz yaşanan zulümleri araştırıp öğreniyoruz? Göç yollarında ölenleri, Rum ve Ermeni zulmüne kurban gidenleri rahmetle anıyoruz.
KURTULUŞ SAVAŞ’INDA GİRESUN UŞAKLARI
Kurtuluş Savaşı’nda Giresun işgale uğramamıştı, ama Giresunlu “bana ne” dememiş; sadece bölgesini çiğnetmemekle kalmamış, “Giresun Uşakları” diye adlandırılan Hüseyin Avni Bey komutasında 42. Alayı, Osman A- ğa komutasında 47. Gönüllü Alayı Teşkil ederek Kurtuluş savaşına katılmış. Vatanın işgal altındaki diğer parçalarına yardımı, daha doğrusu yardım için ölüme koşmayı bir vatanborcu bilmiş. Bütün bir alayını baş larında Zaferlerinin kazanılmasında önemli görevler üstlenen ve 27 Ağustos 1922’de Yunanlılardan Afyon’un İscehisar kasabasındaki Dedesivri Tepesi’ni geri alırken şehit olan 47. Alayın erlerini anmak için Genelkurmay Başkanlığı ve İstanbul’da kurulu Giresun Dernekleri tarafından Giresun şehitliği yaptırılmış. Burada her yıl 29 Ağustos’ta yapı- lan devlet törenine çok sayıda Giresunlu katılıyor. İsçehisar’daki Giresun şehitliğinde Balkan, Kafkas, Yemen, Çanakkale ve Sarıkamış savaşlarında şehit, gazi ve esir olan Giresunlular için her yıl mevlit okutulup dualar ediliyor.
KAFKAS CEPHESİNDEN GİRESUN /HARŞİT SAVUNMASINA
Kafkasya Cephesi, I.Dünya Savaşı’nda Osmanlı İmparatorluğu’nun Rusya İmparatorluğu, daha sonra Britanya, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Merkezi Hazar Diktatörlüğü ile karşı karşıya geldikleri cepheye verilen isimdir. Kafkasya Cephesi, savaş sırasında Doğu Anadolu içlerine kadar geniş- lemiş, Trabzon, Bitlis, Muş ve Van şehirlerine kadar yayılmıştır. Kara harbi, Karadeniz Bölgesinde bulunan Osmanlı İmparatorluğu deniz gücü ve Rus donanması tarafından desteklenmiştir. Osmanlı Devleti’nin Kafkasya Cephesi’nde gerçekleştirdiği Kop ve Harşit Savunması Osmanlı-Rus Sava- şının seyrini değiştirecek kadar önemli bir savunma olmuştur. Tarihimizde önemli bir yere sahip olan I. Dünya Harbi, Türk milletinin unutmaması gereken ibret sayfaları ile doludur. Çünkü bu harp, Batı dünyası i- çin, Türk- İslam medeniyetinin yok edilip Anadolu’dan atılmasını hedef alan bir misyonun; ilim, irfan ve medeniyetinin adı olan Türkistan ve Horasan İslam medeniyetini yıkmak için batılı haç- lı ve sömürgecilerin uydurduğu “Şark Meselesinin” tatbik safhalarından biridir. Zaferler tarihimize ikinci Çanakkale destanı ve Plevne savunması olarak geçen Kop Dağı ve Harşit savunması, Rusya’nın hayal kırıklığına uğraması- nın önemli kilometre taşlarından biri olmuştur. Düşmana geçit vermeyen Kop Dağı, Bayburt ve Gümüşhane’den Tirebolu’ya kadar olan 250 Km’lik bölgede ölüm kalım mücadelesi verilmiş. Giresun bölgesi Birinci Cihan Harbinin bütün sıkıntısını çekmiştir.
trabzonlu 1900 doğumlu ali günçiçek adındaki dedemin sadece treboluda şehit olduğunu biliyoruz mezarını dahi bilmiyoruz isimli şehitlikler varmı o bölged