Yavuz Sultan Selim Han dönemi 3. Vezir, Kanuni Sultan Süleyman Han zamanı 2. Vezir olarak devlet kademelerinde görev alan Çoban Mustafa Paşa tarafından 1523’te yaptırılan, mimari tezkerelerde Mimar Sinan’ın adının geçtiği külliye, Gebze kent merkezindeki konumuyla tarihin izlerini günümüze taşıyor.

Mısır Valiliği görevinin ardından İstanbul’a gelen Çoban Mustafa Paşa’nın, Mısır ve Osmanlı mimarisini birleştirerek inşa ettirdiği, Mısır’dan getirilen mermer kaplamaları, Memlükler dönemi süslemeleri kufi hat sanatıyla bezeli tarihi yapı; külliye, cami, medrese, kütüphane, kervansaray, şifahane ve imarethane ile banisinin kabrinin de yer aldığı türbe kısımlarından oluşuyor.

Dünya mirası listesine aday

Tarih boyunca medresesi ve kütüphanesiyle bölgenin ilim faaliyetlerine katkı sunan, imarethanesi ve yoksullar ile talebelere sığınak olan ve kervansarayı ile ticaret yolundan geçenlere dinlenme alanı olarak hizmet veren kompleksin, Türkiye ve dünya çapında tanıtılması ve bu kültür varlığının öneminin vurgulanması adına Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne müracaatı yapılarak, UNESCO Dünya Miras Listesine girmesi için ilk adım atıldı.