KOCAELİ-GEBZE GAZETESİ

Darbelerin gölgesinde Türkiye’nin demokrasi serüveni, gazeteciler ve belgeselciler tarafından kaydediliyor. 12 Eylül 1980 darbesinin yıl dönümünde Gölcük’te darbeyi yakından yaşayan gazeteciler yaşadıklarını anlattı, İsmail Kahraman ise Ulucanlar Cezaevi Belgeseli ile tarihe not düşüyor.

Darbe günlerinde Gölcük’te gazetecilik yapan Mustafa Bağdiken, Şakir Satır ve Kemal Kaya, yaşadıkları baskı ve sansürü hatırlatarak, Türkiye’nin demokrasi tarihine dair önemli bilgiler aktardı. Darbe döneminde Gölcük Sıkıyönetim Mahkemesi’nde yaşanan yolsuzluk ve rüşvet olaylarını haberleştirdiği için Adana’ya sürgün edilen Mustafa Diken, dönemin baskıcı koşullarını sosyal medya hesabında paylaştı (Mustafa Diken paylaşımı).

İsmail Kahraman, Şakir Satır, Kemal Kaya, Mustafa Bağdiken, Murat Yoldaş

İsmail Kahraman, darbeleri tarihsel bir perspektifle ele almak ve tarihe not düşmek amacıyla çektiği Ulucanlar Cezaevi Belgeseli ile izleyicilerle buluştu. Kahraman, belgeselin önemini şöyle açıkladı:

Canların can verdiği Ulucanlar Cezaevi’nde belgesel çekerek tarihe not düştüm. 1960 doğumlular olarak her on yılda bir darbe yaşadık. Eğer darbeler olmasaydı bugün Türkiye, dünyanın en gelişmiş ve lider ülkeleri arasında olurdu.”

Ankara Altındağ’daki Ulucanlar Cezaevi, 81 yıllık tarihinde 19 idamın gerçekleştirildiği, işkencelerin yaşandığı ve birçok aydın, siyasetçi ve gazetecinin tutuklu kaldığı bir mekan olarak tarihe geçti. Bugün müze haline getirilen cezaevinde, balmumu heykeller, kişisel eşyalar ve dönemin izlerini yansıtan atmosferle ziyaretçilere o günleri yaşatıyor.

Belgeselde, Deniz Gezmiş’ten Muhsin Yazıcıoğlu’na, Bülent Ecevit’ten Nazım Hikmet’e kadar pek çok ismin Ulucanlar Cezaevi’nde yaşadıkları aktarılıyor. Kahraman, özellikle Erdal Eren’in idamı üzerinden genç kuşaklara şu mesajı verdi:

O günün gençleri memleket meseleleri için mücadele etti, fikir üretti. Bugünkü gençler ise tarih ve kültür bilincinden uzak. Darbecilerin en büyük amacı da gençleri ideolojiden ve siyasetten uzak tutmaktı.

Kahraman, darbeler üzerine yazdığı makalelerde de aynı mesajı yineliyor. Örneğin 12 Eylül Darbesi ve Gazetecilik Hatıraları ve Darbelerin Türkiye’ye Etkileri başlıklı yazılarında, darbe dönemlerinde gazetecilerin yaşadığı zorlukları, toplum üzerindeki etkileri ve demokrasiye verilen zararı anlatıyor.

Ayrıca, Kenan Evren’in ölümü üzerine kaleme aldığı yazılarda, darbelerin topluma yaşattığı acıları hatırlatarak siyasetçilere uyarıda bulunuyor:

Darbelerden ders alınmalı, siyasetçiler kendilerini sorgulamalı. 12 Eylül Anayasası hâlen yürürlükte ve bu Türkiye’nin demokrasi serüveni açısından ibret verici bir durumdur.”

Kahraman’ın darbeler üzerine yazdığı diğer makalelere Belgesel Yayıncılık sitesinden ulaşılabiliyor.

Ulucanlar Cezaevi müzesi, ziyaretçilere hem idam ve işkence odalarını hem de cezaevinde kalan ünlü isimlerin kişisel eşyalarını görme imkânı sunuyor. Balmumu heykeller, cezaevi koğuşları ve hoparlörlerden yankılanan mahkum çığlıkları, ziyaretçilere o dönemin atmosferini yaşatıyor.

Müze, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan, Muhsin Yazıcıoğlu gibi isimlerin yaşadıklarını ve cezaevinde bıraktıkları izleri sergiliyor. Kahraman, Ulucanlar’ı ziyaret eden gençlere şu mesajı veriyor:

O günün gençleri sağcı-solcu diye birbirine öldürtülüyordu, fikir ve mücadele üretiyorlardı. Bugünkü gençlik ise ülke meseleleri ve tarih bilincine uzak.”

Kahraman, darbeler ve ihtilallerle ilgili kaleme aldığı makalelerle geçmişi hatırlatıyor:

• 28 Şubat Darbesi ve Erbakan’ın Vefatı

• 27 Mayıs Darbesinin Ardından

• Darbe Döneminde Gazeteci Olmak

Kahraman, geçmişten ders almanın önemine vurgu yaparak, gençleri ve siyasileri tarih bilinci konusunda uyarmayı sürdürüyor.

12 Eylül 1980 darbesi, Türkiye’nin demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçti. Ancak gazeteciler ve belgeselciler, yaşananları kayıt altına alarak genç kuşaklara aktarmayı sürdürüyor. İsmail Kahraman’ın Ulucanlar Cezaevi Belgeseli ve yazdığı makaleler, darbelerin acı gerçeklerini tarih sahnesinde unutturmamayı amaçlıyor.

Editör: Hüseyin Resul Şimşek